TMMOB Makina Mühendisleri Odası Başkanı Ali Ekber Çakar tarafından Enerji Bakanlığı’nın geçtiğimiz hafta yaşanan elektrik kesintileriyle ilgili açıklamasında gerçeği gizlemekle suçlayarak, “Sorun BOTAŞ’ın soğuk hava nedeniyle ısınma amaçlı doğalgazı artırıp elektrik üretimindeki doğalgazı azaltarak kesmesinden kaynaklanmıştır” denildi. Çakar ayrıca alınması gereken önlemleri de 8 maddede sıralamıştır.
Bölgede üç santralin üretiminin durduğunu ifade eden Çakar, diğer santrallerde üretilen elektriğin ihtiyacı karşılamaması nedeniyle planlı kesintiler uygulandığına işaret etmiştir.
Çakar, sıkıntının neden olduğu
Çakar’ın yapılması gerekenlerle ilgili olarak ise önerileri şu şekildedir:
1- Soğuk kış günlerinde kentsel gaz tüketiminin arttığı göz önüne alınarak, santralların gazını kesmek yerine, şebekeye verilecek gaz miktarında artışa imkan verecek olan doğal gaz depolama ve sıvılaştırılmış gaz terminali yatırımları hızla sonuçlandırılmalıdır.
2- Elektrik ihtiyacını karşılamada bugüne kadar akla ilk gelen yol olan çok sayıda yeni elektrik tesisi kurma yöntemi yerine, yıllardır yenilenmesi ihmal edilen santrallarda ciddi bakım, onarım, iyileştirme çalışmaları hızlı bir şekilde yapılmalıdır.
3- Mevcut santralların arıza ve arıza dışı nedenlerle kullanılamayan kapasitesi, santrallarda iyileştirme yatırımları, kestirimci ve planlı bakım onarım uygulanması vb. yöntemlerle devreye alınmalıdır.
4- Üretimde tüm santralların çalışma, üretim, arıza ve arıza dışı duruşları sürekli ve anlık olarak takip eden, farklı optimizasyon varsayımlarına göre canlı olarak değerlendirip raporlayabilen bir sistem, tesis edilmelidir.
5- Mevcut elektrik iletim şebekesinin, mevsimsel, aylık hatta günlük olası olumsuz şartlarda da; sorunsuz ve devre dışı kalmadan işletilebilmesi için değişik alternatifler öngören etüt ve planlamalar yapılmalıdır.
6- Uluslararası Enerji Ajansı verilerine göre 2005-2015 döneminde Avrupa’da enerji yoğunluğu yüzde 16 azalırken, ülkemizde yüzde 7 artmıştır. Enerji yoğunluğunun düşürülmesine yönelik çalışılmalıdır.
7. Bütün bu önlem ve uygulamalarla karşılanamayan elektrik ihtiyacı için başta rüzgar, güneş, jeotermal olmak üzere yenilenebilir kaynaklara dayalı yatırımlar, toplum çıkarları gözetilerek gerçekleştirilmelidir.
8. ETKB ve EPDK yönetimi, genellikle Odamızın, diğer mühendis odalarının, TMMOB’nin söylediklerini dinlemeye, anlamaya ihtiyaç duymadan ön yargıyla yaklaşılmamalıdır.
Kaynak: Enerji Enstitüsü