Kategori : ELECTRICITY ENERGY NEWS, ENERGY AGENDA NEWS - Tarih : 22 February 2021
KPMG Türkiye’nin üçer aylık dönemlerle hazırladığı Bakış’ın yeni sayısında pandemi sonrası Türkiye ekonomisine ilişkin makro veriler değerlendirildi. Bakış’a göre, bilinmeyenle mücadeleyle geçen 2020’nin ardından 2021 Türkiye’de ekonominin soğuma yılı olacak. Gelişmekte olan ülkelerden Türkiye ve Çin pozitif görünümleriyle diğer ülkelerden ayrışıyor.
KPMG Türkiye’nin hazırladığı Bakış, Türkiye ve dünya ekonomisinde yılın son çeyreğini inceledi. Pandemi etkisiyle geçen yılın sonunda öncü verilere göre en kötünün geride kaldığı vurgulanan Bakış’a göre bu yıl küresel toparlanma ve yaraların sarılmasıyla geçecek. Büyümeyle ilgili her coğrafya farklı sinyaller veriyor. Türkiye’den gelen işaretler umutlu.
Dünyada 2020’nin son çeyreği Bakış’tan şöyle yansıdı:
– Yaz-boz tahtası gibi geçen 2020’de salgın eÅŸi benzeri görülmemiÅŸ bir ekonomik çalkantıya sebep oldu. Yılın sonunda aşı haberleri öncülüğünde göreceli iyileÅŸen beklentilere raÄŸmen, temel ekonomik ve siyasi görünümde etkisi uzun süre devam edecek deÄŸiÅŸimler yaÅŸandı.
– Bahar aylarında yaÅŸanan karmaÅŸa ve aşırı kötümserleÅŸen beklentiler, yılın son çeyreÄŸinde yerini umutlara bıraktı. Küresel büyüme beklentileri olumlu yönde revize edilmeye baÅŸlandı. Yılın ilk yarısında % 6’lar seviyesinde beklenen küresel daralma, % 4’ler seviyesinde kalacak. Hasarın tamiri ise iyi ihtimalle 2021 sonunda gerçekleÅŸecek.
– Uluslararası kurumların büyüme beklentileri yıl içinde önce kötüye doÄŸru, sonra da iyiye doÄŸru revize edildi. Son dönemde gelen revizyonlar olumlu olmakla birlikte, küresel bir daralma yaÅŸanacak ve bu daralmanın merkezi en büyük ticaret ortağımız olan Avrupa BirliÄŸi olacak.
– Artan merkez bankası bilançolarının yanında saÄŸlanan trilyonlarca dolarlık mali destekler, 2021 yılı için önemli ve olumlu bir altyapı oluÅŸturuyor. Bu süreç, 2021 yılı boyunca da devam edecek.
– Pandemi GSYH’leri tarihte çok az görüldüğü ÅŸekliyle daralttı. Bu nedenle 2021 büyümeleri, birçok ekonomi için iyileÅŸmeye iÅŸaret edecek. Aşının yaygınlaÅŸması ve birikmiÅŸ taleple baÅŸta Asya ve Batı Avrupa olmak üzere birçok bölgede toplam büyüme % 5’i aÅŸacak. Türkiye’nin en önemli ticari partnerlerini barındıran Batı Avrupa’daki büyüme % 5.2 olarak tahmin ediliyor.
– Bununla birlikte bölgesel daralma beklentileri içinde en büyük yarayı AB ülkelerinin alması bekleniyor. Uzak Asya ise salgını ilk yaÅŸayan ve süreci ilk tamamlayan bölge olarak, 2021 yılını büyüme ile kapatabilecek kapasitede görünüyor.
– Salgının Avrupa’da bıraktığı etki küresel ortalamaların üzerinde seyrediyor. Vaka sayılarının hızla arttığı ve yer yer kontrolden çıktığı kıtada mevcut yapısal sorunlar durgunluÄŸun derinleÅŸmesine sebep oluyor.
– Yıl ortası tahminlerine göre % 9 seviyesinde daralması beklenen AB için son tahminler % 7,5 seviyesinde küçülmeye iÅŸaret ediyor. 2021 yılı için beklenti % 3,5 büyüme seviyesinde.
İngiltere’de tablo ağır
– Bu süreçte, artık birlik üyesi olmasa da Ä°ngiltere en ağır fatura ile karşılaÅŸan ülke olacak. 2020’yi % 10’un üzerinde daralmayla kapatması beklenen ülkede ekonominin yeniden eski temposuna kavuÅŸması yıllar sürecek.
– AB’nin bu durumu, Türkiye ihracatının % 50’sinin bu bölgeye yapıldığı düşünüldüğünde olumsuz bir görünüm oluÅŸturmaya devam ediyor.
GeliÅŸen ekonomilerde durum
– GeliÅŸen ülke (EM) ekonomileri, salgından beklendiÄŸi gibi daha hızlı bir toparlanma süreci ile çıkacaklar. Başını Çin’in çektiÄŸi gruptaki ülkeler gerek yüksek üretim faktörleri potansiyelleri gerekse de adaptasyon kabiliyetleri ile avantaj saÄŸlayacaklar.
– Bol likidite ve düşük faiz ortamı, belirli miktarda riski kabullenen ve daha yüksek getiri arayışında olan portföylerin ülkelere giriÅŸinin tetiklenmesini saÄŸlayacak. Risk algısının normalleÅŸmeye baÅŸlaması, EM ekonomileri için büyük bir kazanım.
– Gruptaki ülkelerden 2020 yılını büyümeyle kapatması beklenen ülkeler ise Çin ve Türkiye. Çin, salgın sürecini erken yaÅŸadığı için pozitif büyüme yakaladı. Türkiye ise bunu, bugün içinden geçtiÄŸimiz parasal sıkılaÅŸtırma sürecini tetikleyen kredi büyümesi stratejisi ile yakaladı.
– Sonuç olarak, 2021’de çok güçlü bir büyüme yaÅŸanması beklenen EM ülkelerinde görünüm pozitif. Türkiye’nin de içinde deÄŸerlendirildiÄŸi bu grup, 2021 yılında büyük kazanımlar saÄŸlayabilir.
Türkiye için beklentiler
– Türkiye için 2020 hem salgın hem jeopolitik açıdan sarsıntılı geçti. Salgın süreci, küresel görünüme paralel seyretti. Toparlanma da küresel toparlanma ile paralel gerçekleÅŸecek.
– Yerel ekonomi tarafında yılın ortası ile sonu arasındaki politika farklı. GSYH daralmasını kontrol altına alabilmek için uygulanan kredi büyümesi politikasından vazgeçilmesi ancak bu esnada doÄŸan enflasyonist baskı görünümü deÄŸiÅŸtirdi. Türkiye 2020’yi pozitif büyüme ile kapatacak olsa da bozulan dengelerin yerini bulması zaman alacak. Türkiye 2021’in ilk yarısını yüksek faiz ortamı ve ekonomik soÄŸuma süreci ile geçirecek. Bu süreçte atılacak reform adımları ise yılın geri kalanı ve daha uzun vade için önemli temel taşı olacak.
– Öncü göstergeler Türkiye için de en kötünün geride kaldığını söylüyor ve kalıcı toparlanma adımlarının 2021 yılında atılması bekleniyor. Bu süreçte artan risk iÅŸtahı, geliÅŸen ekonomiler için güçlenen sermaye giriÅŸleri, hemen tüm ülkelerde hızlı büyüme rakamları ve normalleÅŸmeye baÅŸlayan genel makro göstergeler ile karşılaÅŸacağız.
– Kısa vadeli öngörüler önceki dönemlere kıyasla görece olumlu olmakla birlikte salgında yeni dalgaların yaÅŸanması ya da aşı sürecinin beklendiÄŸi gibi devam etmemesi gibi riskler önemini koruyor.
Tüketici davranışlarındaki değişimler ise kalıcı hale geldi. Yeni düzene büyük bir hızla adapte olan iş dünyasının geliştirdiği yeni modeller; yakın geleceğin normalleri olarak hayatımızdaki yerlerini alacaklar. Bu süreçte tanışacağımız yenilikler geleceğe uzanan köprünün temel taşlarını oluşturacaklar.