Kategori : ENERGY AGENDA NEWS, OIL & FUEL SECTOR NEWS - Tarih : 07 August 2012
Genel Energy’nin 2002’de Kuzey Irak’a girmesi, dünya devlerinin gözünü bölgeye çevirdi. Exxon’un 6 arama bölgesi için sözleşme imzalamasının ardından geçen ay da ABD’nin ikinci büyüğü Chevron sıraya girdi… Son gelişme ise Fransız Total’in geçen hafta büyük bir satın alma gerçekleştirmesi oldu… Bu tabloya göre dünyanın en büyük 10 petrol şirketinden 4’ü Erbil’de…
Kuzey Irak’ın petrol rezervleri bol ve kolay erişim avantajı dünya devlerinin gözünü Kuzey’e çevirdi… Batılı şirketler uzun süredir Kürt yönetimiyle merkezi Bağdat hükümeti arasındaki çekişme yüzünden alacaklarını tahsil edemiyorlar. Yine de bu anlaşmazlık, başka büyük şirketlerin de kuzeye yerleşmelerine ve daha büyük özerklik peşinde olan Kürt yönetimi için, Bağdat hükümetini kızdıran onaylarını ilan etmelerine engel olamıyor. İlk olarak Türk şirketi Genel Energy’nin bölgeye girmesinin ardından Exxon, Chevron, Total ve Gazprom gibi küresel petrol devleri Kuzey Irak’ta ciddi yatırımlara imza attılar… Irak konusunda çalışan önde gelen bir petrol şirketi yöneticisi, ‘Kuzeye göç sürüyor, bu bir dönüm noktası olabilir’ dedi.
HEDEF: BEŞ YILDA 5 MİLYAR VARİL
Kuzey Irak Doğal Kaynaklar Bakanı Ashti Hawrami, 2014 yılına kadar günde 1 milyar, beş yıl sonra da 5 milyar varile çıkacak bir üretimin mümkün olduğunu söylüyor. Reuters’a konuşan bir petrol şirketi yöneticisi, ‘Diğer Ortadoğu ülkeleriyle aradaki fark şu ki bizi burada istiyorlar, halbuki güneyde sanki istenmiyoruz’ dedi. Kürt bölgesindeki gelişimin önündeki en büyük engel, her türlü ihracat faaliyetinde yetkinin Bağdat’ta olması ve Erbil’deki yönetimle imzalanan kontratların tanınmaması. Bağdat, Kuzey’e verdiği yakıtı sınırlıyor ve ülkenin ihracat gelirlerinin yüzde 17’sini almasını gerektiren anlaşmaya rağmen kuzeye nakit akışını zorlaştırıyor.
İyi ilişkiler Maliki’yi ciddi manada rahatsız ediyor
BAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan, önceki gün A Haber ve Atv’nin ortak canlı yayınında soruları yanıtladı. Erdoğan, ‘Türkiye’nin şu anda bölgede en yoğun dış ticaret hacmi Kuzey Irak Yerel Yönetimiyle. Buradan olaya yatırımlar olduğu gibi, alt yapı-üst yapı noktasında çalışmaları orada Türk firmaları ağırlıklı bir şekilde yürütüyorlar. Enerji noktasında müşterek olarak olarak atılan adımlar çok çok önemli. Bu durum, Maliki’yi ciddi manada rahatsız ediyor. Kuzey Irak Yerel Yönetimi ikili ticaretle ilgili ‘Ben anayasaya uygun işlerimi yapıyorum’ diyor. Buna saygı duymamız gerekir…’
DEVLERDEN BAĞDAT’A MESAJ
BÖLGEYE yeni oyuncuların geldiği son tabloya göre dünyanın en büyük 10 petrol şirketinden dördü, Kürt Yönetimi’nin merkezi olan Erbil’de artık varlar. Öfkeli Bağdat yönetimi Exxon ve Total’in güneydeki büyük projelere katılma şanslarını tehlikeye attıklarını söylüyor. Ancak hala yatırımlarını paraya dönüştüremeseler de büyük şirketlerin yöneticileri, kuzeye olan rağbetin güneydeki sahalar için Bağdat’ın verdiği koşulların çekici olmadığı ve kargaşa ve kalkınma çabalarının yavaş ilerlemesinin de sorun olduğu mesajını Bağdat’a vereceğini düşünüyorlar.
TAQ TAQ CEYHAN’A TAŞIYOR
KUZEY Irak’ın kimin eline geçerse ona çok büyük servetler kazandırma potansiyeline sahip olan petrol varlığı, bölgedeki genel güçler dengesi ve etnik gerilimleri de etkileyebilir. İhracat açısından, tam bağımsız bir Irak Kürt yönetiminin ham petrolünü Irak arazisinden hiç geçirmeden Türkiye üzerinden taşıması mümkün. Bölgesel Kürt Yönetimi, mayıs ayında yaptığı açıklamayla, Taq Taq petrol sahasından inşa edeceği yeni bir boru hattını, halen Kerkük’ten Ceyhan terminaline uzanan ana boru hattına bağlayacağını duyurdu.
PETROL OYUNUNUN SEYRİ NASIL DEĞİŞTİ?
TÜRK şirketi Genel Energy 2002 yılında bölgeye ilk giren şirket olarak bu yolu açmıştı. 2003 yılında ABD önderliğindeki işgalin ardından Norveçli DNO ve diğerleri peşinden geldi. Halen 40 kadar yabancı şirket Kuzey Irak’ta petrol faaliyeti gösteriyor. Ancak siyasi durum ve ödeme alamama sorunları nedeniyle Kuzey Irak’a gelenler genellikle siyasi riskleri göze alabilen ve kaybedecek fazla şeyi olmayan küçükçe şirketler oldu. Ne var ki, geçen yıl kasım ayında, petrol devi Shell’in bu nedenlerden dolayı bölgeden çekilmesinden dört yıl sonra, Exxon Mobil devreye girdi ve oyunun gidişatını değiştirdi. Dünyanın en büyük özel petrol şirketi olan Exxon Mobil, Kuzey Irak’ta altı arama bölgesi için sözleşme imzaladı.
Satranç tahtasında artık Chevron ve Total de var
GEÇEN ay ABD’nin ikinci büyüğü olan Chevron sıraya girdi ve Sarta ile Rovi alanlarındaki blokların yüzde 80’ini Hintli Reliance şirketinden satın aldı. Geçen hafta da, Fransız Total, Hari ve Safen bloklarının yüzde 80’ini Marathon Oil’den satın alarak, Kanadalı Western Zagros şirketinin işlettiği Gamian blokuna katılan Rus Gazprom gibi, bölgede yerini aldı.
Kaynak: Akşam
