Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 16 Kasım 2015
Son bir yılda dolardaki 3,07 seviyelerine varan artış, ithal girdiye dayalı faaliyet gösteren sektörleri vurdu. En fazla enerji şirketlerini etkileyen bu durum, sektörde birçok firmayı iflasın eşiğine getirdi. Sektörün takibe düşen kredileri son bir yılda yüzde 70, son 5 yılda ise yüzde 940 arttı. Ödenemeyen kredi tutarı, bu yılın eylül ayı itibarıyla 1 milyar 578 milyon lirayı aştı.
Doların, son bir yılda Türk Lirası karşısında yüzde 30’dan fazla değer kazanması, enerji sektörünü olumsuz etkiledi. Seçimler nedeniyle zam da verilmeyen enerji sektöründen iflasın eşiğine gelen firmalar var. Sektörün takibe düşen kredileri son bir yılda yüzde 70, son 5 yılda ise yüzde 940 arttı. Sektörün ödeyemediği kredi tutarı bu yılın eylül ayı itibarıyla 1 milyar 578 milyon lirayı aştı. Sektör temsilcileri, dolar kurunda yaşanan yükselişlerin devam etmesi durumunda önümüzdeki dönemde yerli şirketlerin yabancılara satılmasına yol açabileceğinin altını çiziyor.
Ülkenin yeniden seçime gitmesiyle doların ateşi yükselmeye başladı. Dolardaki 3,07 seviyelerine varan artış, en başta ithal girdiye dayalı faaliyet gösteren sektörleri vurdu. İlk sırada ise enerji şirketleri geldi. Doların 3 lirayı bulmasının ardından elektrik dağıtım şirketlerinin kur zararının sektör temsilcilerine göre 25 milyar dolara kadar ulaştığı basına yansıdı. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) üçüncü çeyrek verileri, tabloyu gözler önüne serdi. Buna göre enerji sektörünün kullandığı kredi tutarı 2010’un üçüncü çeyreğinde 22,8 milyar lira seviyelerinde iken bu yılın aynı döneminde 105,4 milyar liranın üzerine çıktı. Bu süreç içerisindeki artış ise istatistiklere yüzde 363 olarak yansıdı.
Enerji sektörünün takipteki kredileri 2010’un üçüncü çeyreği itibarıyla 151,6 milyon lira seviyelerindeydi. Bu rakam bu yılın aynı döneminde ise 1 milyar 578 milyon liranın üzerine çıktı. Son beş yılda, bankalar tarafından enerji sektörüne kullandırılan ancak geri ödenmeyen kredilerdeki artış tutarı 1 milyar 426 milyon liradan fazla. Artışın oran olarak hesabı ise yüzde 940,8. Enerji sektörüyle ilgili kredilerin illere göre dağılımı incelendiğinde en çok kredi kullanan il 40,5 milyar lira ile İstanbul oldu. En çok ödenmeyen kredinin İzmir’de olması dikkat çekti. İstanbul’daki ödenemeyen kredi tutarı ise 381,2 milyon lira seviyelerinde gerçekleşti.
KURDAKİ YÜKSELİŞ YATIRIMLARI DA OLUMSUZ ETKİLEDİ
Süleyman Şah Üniversitesi İktisat Bölüm Başkanı Doç. Dr. Fatih Macit, enerji yatırımlarının geri dönüşünün uzun dönemde gerçekleştiğini, bu yüzden de likidite yönetimi anlamında firmalar açısından uzun vadeli yabancı kaynak bulma ihtiyacının ön plana çıktığını söyledi. Macit’e göre firmalar Türk Lirası cinsinden uzun vadeli finansman imkânlarına erişimde sıkıntı yaşayabildikleri için daha çok döviz cinsinden borçlanmaya yöneliyor. Elektrik fiyatları tamamen döviz kuruna endeksli olmadığı için bu durum firmalar açısından ciddi bir döviz kuru riski ortaya çıkarıyor. Son bir yılda Türk Lirası’nın dolar karşısında yüzde 29, Euro karşısında ise yüzde 11 civarında değer kaybettiğini kaydeden Doç. Dr. Macit, “Enerji sektörünün takibe düşen kredileri son iki yıldır ciddi bir artış eğilimine girmiş görünüyor. Kurda ciddi bir geri çekilmenin pek mümkün görünmediği düşünüldüğünde mevcut eğilimin bir süre daha devam etmesi ve sektörde kârlılığın azalması sürpriz olmayacaktır.” dedi. Macit, önümüzdeki 10 yılda elektrik talebinin yıllık ortalama yüzde 5,4 artacağı beklentisi dikkate alındığında sektörde ciddi bir yatırıma ihtiyaç duyulduğunu belirtti.
Kaynak: Zaman
