Kategori : DOĞALGAZ ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 08 Temmuz 2015
IAEE Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu: “Türkiye’de, İran’a ambargonun kalkması durumunda herşeyin güllük gülistanlık olacağı yolunda yaygın ama yanlış bir kanı var”
“Çin ve Almanya ile çok yakın temas kuran İran, Türkiye’ye muhtaç değil. Önce ilişkilerin düzelmesi gerekiyor”
Başta Türkiye ile diğer Ortadoğu, Avrupa ve Kuzey Afrika ülkelerinin yakından izlediği İran’a ambargonun k
aldırılmasına yönelik müzakereler ikinci kez ertelendi. Özellikle enerji konusunda büyük rahatlama sağlaması planlanan müzakerelerin sonuçlanamaması doğal olarak hayal kırıklığı yarattı. Enerji uzmanları ise İran’a ambargonun kalkması durumunda bile istenilen sonuçları almak için önce Türkiye ile İran arasındaki sorunların giderilmesi gerektiğinin altını çiziyor.
Uluslararası Enerji Ekonomisi Birliği (IAEE) Başkanı, Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, kağıt üzerinde bakıldığında ambargonun en fazla Türkiye’yi olumsuz yönde etkilediğinin görüldüğünü, ambargonun kalkması ile iki ülke için herşeyin “güllük gülistanlık” olacağı yolunda değerlendirmeler yapıldığını anımsattı.
Türkiye ve İran’ın başta Irak, Suriye ve Yemen politikalarında farklı kutupları destekleyip, birbirine neredeyse zıt görüşler savunduğunu, enerji ticaretinde yıllardır çözemediği sorunlar olduğuna dikkati çeken Prof. Dr. Kumbaroğlu, şunları söyledi:
“Beklenti şu; ambargo kalkacak ve Türkiye, İran üzerinden Ortadoğu’ya açılacak, İran da ülkemiz üzerinden Batı’ya… Türk firmaları ise ambargonun kaldırıldığı gün akın akın İran’a gidecek ve altyapı, üstyapı yatırımlarına imza atacak. Oysa dış politikadan sonra uluslararası ilişkileri etkileyen en önemli unsurlardan biri olan enerji alanındaki sorunları gidermeden bunları beklemek olanaksız. Ambargodan önce İran ile sorunları çözmeliyiz. İran, diğer Ortadoğu ülkeleri gibi değil, çok önemli bir güç. Dünyanın ikinci büyük doğalgaz ve dördüncü büyük petrol rezervlerine sahip. Uluslararası politikada da güçlü zeminler hazırlıyor. Örneğin geçtiğimiz günlerde İran ve Çin ekonomi bakanları bir araya gelerek Avrasya Ekonomik Birliği’ne katılma sürecinin başlaması yolunda önemli adımlar attılar. 1989 yılında dönemin IAEE Başkanı Rajendra Pachauri tarafından geliştirilen İran-Pakistan doğalgaz boru hattı projesi de ambargonun kalkmasıyla Çin’den gelecek finansmanla kısa sürede hayata geçirilecek. İran, Doğu’ya yönelik açılım hazırlıklarını sürdürürken Batı’dan da uzak kalmadı ve özellikle Almanya ile son yıllarda çok yakın bir ekonomi diyaloğu geliştirdi. Türkiye, tüm bu süreçleri yakinen takip etmeli ve pozisyonunu ona göre belirlemeli. Unutmamalı ki İran, Türkiye’ye muhtaç değil.”
Kumbaroğlu, siyasi sorunların giderilmesi durumunda dünyanın en önemli enerji koridorlarından biri olan Türkiye ve İran arasındaki koridorun hem iki ülke, hem de Avrasya coğrafyası için çok büyük ekonomik değer sağlayacağını ve iki ülke arasındaki işbirliğinin sadece ekonomik çıkarlara değil, Ortadoğu’da barış ve istikrarın gelişmesine de katkı sağlayacağını kaydetti.
Kaynak: Enerji Enstitüsü
