Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 09 Eylül 2014
Irak Şam İslam Devleti’nin (IŞİD) Musul’u ele geçirerek, Irak’taki beklenmeyen ilerleyişi bir anda bölgedeki siyasal dengeleri alt üst etti. Kerkük petrollerinin geleceği de belirsizlik kazandı. Kerkük Valisi Necmettin Kerim, mart ayından beri Kerkük’ten petrol ihracatı olmadığını hatırlatarak, IŞİD’i by-pass edecek yeni bir plan üzerinde çalışılacağını söyledi.
IŞİD’in Irak’taki ilerleyişi, doğrudan ve dolaylı olarak ülkenin petrol haritasını da etkiledi. Irak’ın tartışmalı bölgelerinden Kerkük’ün petrolleri, mart ayından bu yana ihraç edilemiyor. İstanbul’da Stratejik Teknik Ekonomik Araştırmalar Merkezi’nin düzenlediği toplantıda sorularımızı yanıtlayan Kerkük Valisi Necmettin Kerim, 1977’de inşa edilen ve Kerkük’ten Türkiye’ye uzanan petrol boru hattının devre dışı kaldıığna dikkat çekerek, “Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (IKBY) inşa ettiği boru hatlarının kullanılmasına yönelik bir karar alınarak plan yapılmalı. Başka alternatif yok” dedi. Bölge uzman
ları, Kerkük petrollerinin IKBY altyapısı ile Ceyhan’a taşınması konusunda Türkiye’nin tavrının kritik olacağını vurgulayarak, “Bu boru hatlarından Kürt petrolü zaten akıyor. Ancak Kerkük petrolleri için rejim farklı olur” diyor.
IŞİD yolu kesti
IŞİD’in bölgedeki ilerleyişi sonucu Kerkük’ten Ceyhan’a petrol ihracatı mart ayından beri gerçekleşmiyor. Bölgedeki petrol üretimi günlük 30 bin varile düştü. Irak’ın petrol üretimi, bu yılın ilk aylarında rekor kırarak 2.8 milyon varil/gün seviyelerine ulaşmış ve yaklaşık 300 bin varili de Kerkük’ten sağlanmıştı. Kerkük-Ceyhan boru hattının hasar gördüğü mart ayından bu yana merkezi yönetim tarafından Ceyhan’a sevkiyat yapılamıyor. Günlük 1.6 milyon varil petrol taşıma kapasitesi bulunan hat, yaklaşık üçte bir kapasitede çalışıyordu. Kerim, boru hattına Kerkük’ten tekrar petrol verilmesinin en iyi ihtimalle bir yılı bulacağı görüşünde. Kerkük petrolünün ihracatı, Avana sahasını Khurmala’ya bağlayan hattan yapılabilir ancak bunun için de Bağdat ve Erbil’in anlaşması gerekiyor. IKBY’ye ait boru hatları, Türkiye sınırında Irak-Türkiye Boru Hattına bağlanıyor.
Yeni plan yapılmalı
Necmettin Kerim, Kerkük-Ceyhan boru hattının durumuna yönelik “Hattın yeniden devreye girmesi için öncelikle IŞİD’i ele geçirdiği bölgelerden kovmak gerekiyor. Daha sonra da hatta meydana gelen hasarların onarılması lazım, ki bunların tümünün gerçekleşmesi aylar, hatta bir yılı aşkın zaman alabilir. Bu da Kerkük’teki yerel yönetimin desteği ile Merkezi Irak Hükümeti ve IKBY’nin bir araya gelmesini daha da hayati kılıyor. IKBY’nin inşa ettiği boru hatlarının kullanılmasına yönelik bir karar alınarak, plan yapılmalı. Bu tek alternatif güzergah, başka bir alternatif yok” yorumunu yaptı. Kerkük sahalarında üretilen petrolün, iç piyasaya verilip verilemeyeceğini sorduğumuz Kerim, “Şu an yerelde Kerkük petrolünü işleyecek bir rafineri yok. İç piyasaya veremeyiz. Kerkük’ün haklarını da koruyan, Bağdat ve IKBY arasında gerçek bir anlaşmaya ihtiyaç var. Bu üç taraf da anlaşırsa win-win durumu olur” yorumunu yapıyor.
Rejimi farklı olur
“Türkiye ve IKBY arasında Kürt petrolünün ihracatı için yapılmış bazı anlaşmalar var, fakat Kerkük petrolleri buna dahil değil. Türkiye’nin yaklaşımı nasıl olur” sorusunu yönelttiğimiz Kerim, “Türkiye’nin Irak’la ilişkisine değer veriyoruz. Türkiye’nin IKBY ile olan ilişkisine değer veriyoruz. Fakat Kerkük Irak’ın bir parçası ve Kerkük’ten çıkan doğal kaynaklar da Kerküklülere ve Iraklılara ait. IKBY, Bağdat ve Kerkük’teki yerel yönetim bu konuda bir anlaşmaya varırsa, eminim Türkiye de onaylayacaktır. Türkiye, başarılı sonuca varacak bir anlaşmaya yönelik destek bile sağlayabilir” yanıtını veriyor. Konuya yakın kaynaklar ise Kerkük sahalarından çıkan petrolün Türkiye’ye taşınıp taşınmayacağı konusunda Türkiye’nin tavrının çok önemli olduğunu vurgulayarak, “Kürt petrolü Türkiye üzerinden ihraç ediliyor fakat Kerkük petrollerine uygulanacak rejim farklı olacaktır. Oradaki sahalar eski, petrol üretimi düştü ancak sahalar rehabilite edildiğinde petrol üretimi günde 1-2 milyon varile ulaşabilir. Türkiye’nin bu konuda koşulları olacaktır. Eğer Irak’ta daha gevşek bir federasyon, bölgelere daha geniş yetki tanıyan bir noktaya gelinirse, Kerkük Valiliği ile oturup konuşulur. Eğer Irak Merkezi Hükümeti tarafından idare edilmeye devam edilecekse, Merkezi Hükümet ile oturup konuşulur. Irak’ta nasıl bir yönetimin oluşacağı ortaya çıktıktan sonra konuşulacaktır” yorumunu yapıyor.
Haberin Devamı için tıklayınız>>>
Kaynak: Hürriyet
