Kategori : DOĞALGAZ ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 10 Ocak 2020
Türk Akım Boru Hattı Projesi Açılış Töreni Görünümünden İzlenimler
09 Ocak 2020 İstanbul
https://www.youtube.com/watch?v=MMCTFhjWo7s
Coğrafi konumu itibariyle enerji ekonomisi alanındaki önemli aktörlerden biri olan bölgesel güç ve transit ülke sözükleriyle hayli eşleşen Türkiye’nin enerjide elini güçlendireceği gibi ülkeyi de bir enerji merkez haline getirme potansiyeline sahip aynı zamanda dünyada enerji diplomasisi anlamında da büyük yere sahip bir proje .Rusya’daki dev doğalgaz rezervlerini doğrudan Karadeniz’in altından Türkiye’nin doğalgaz dağıtım şebekesine bağlayarak başta Türkiye, sonrasında Güney ve Güneydoğu Avrupa için güvenilir bir enerji kaynağı” yaratmayı hedefleyen TürkAkım boru hattı projesi. Karadeniz’den birbirine paralel ilerleyen iki hattan oluşan Boru hattı sisteminin deniz kesimi Rusya kıyısındaki Anapa kenti yakınlarında başlayıp Trakya’daki Kırklareli’ne bağlı Kıyıköy beldesinde Türkiye kıyısına çıkıyor. Kıyıköy’deki alım terminalinden sonra karadaki iki yeraltı boru hattından biri Lüleburgaz’da Türkiye’nin mevcut doğalgaz şebekesine bağlanırken diğer boru hattı ise Türkiye – Avrupa sınırına ulaşıp burada sona eriyor. Türkiye’nin dağıtım ağına bağlanarak Türkiye piyasasına hizmet verecek olan ilk hattı BOTAŞ inşa ederken Avrupa piyasalarına doğalgaz sağlayacak 2’inci hattının yapımını ise BOTAŞ ve Gazprom’un eşit ortaklığında kurulan Türk Akım Gaz Taşıma A.Ş. (TAGTAŞ) üstlenmiş vaziyette.. Türk Akım, Rusya’nın Anapa kentinden başlayıp Karadeniz boyunca ilerleyerek Türkiye’de Kırklareli’ne bağlı Kıyıköy beldesinde karaya çıkıyor. Karadeniz’deki derin su boruları, Pioneering Spirit tarafından günde ortalama 5 kilometre (en fazla 6,2 km) hızla döşenerek rekor hızda tamamlandı. Karadaki boru hatlarından Türkiye’nin dağıtım ağına bağlanarak Türkiye piyasasına hizmet verecek olan ilk hattı BOTAŞ inşa ediyor. Avrupa piyasalarına dogalgaz sağlayacak ikinci hattının yapımını ise BOTAŞ ve Gazprom’un eşit ortaklığında kurulan Türk Akım Gaz Taşıma A.Ş. (TAGTAŞ) üstlendi.
Geride bıraktığımız 2019 yılında Gazprom Ukrayna üzerinden Yunanistan’a 3 milyar metreküp, Kuzey Makedonya’ya da 500 milyon metreküp gaz göndermişti. Ayrıca Ocak 2020 itibariyle TürkAkım’ın Türkiye’deki alım istasyonu Kıyıköy’den Bulgaristan’a yaklaşık 3 milyar metreküp gaz yüklemeye başlamıştı. Dün ise ülke olarak bizim için tarihi bir gündü. Daha önceden yapılması planlanan “Güney Akım Projesi”nin yerini alan ve o dönemdeki çalışmaları saymazsak 2014 senesinden bu yana bütün evrelerini çalışıp araştırma ve makaleler üzerinde yoğuunlaştığım ve pek çok makale akademik çalışma, araştırma-röportaj yapma olanağı bulduğum Türk Akım (Projesi) Açılış Törenini 08 Ocak 2020 tarihinde Haliç Kongre Merkezi’nde (dün) Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Sayın Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Vladimir Putin’ başta olmak üzere Sn.Sırbistan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Sn. Bulgaristan Cumhuriyeti Başbakanı Boyko Borisov, Sn. Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak, Sn TC Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Sn.Fatih Dönmez, Sn.Eski Enerji Bakanları Sn.Taner Yıldız ve Sn. Berat Albayrak (şimdiki Hazine ve Maliye Bakanı), Sn.Cumhurbaşkanlığı Güvenlik ve Dış Politikalar Kurulu Danışmanlarından Prof. Dr. Mesut Hakkı Caşın, Sn.Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Sn.TBMM Başkanı Mustafa Şentop, Sn.Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Sn.Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Sn. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, Sn.Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, Sn.Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Sn. Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Sn.Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Sn. İletişim Başkanı Fahrettin Altun’un’in katılımıyla gerçekleşti ve bende bugün (Enerji Gazetesi kıdemli yazar editör) şapkamla törene Enerji Gazetesi olarak Sn. Sarp Altınel ile birlikte iştirak ettim.
Fotoğraf: Sarp Altınel – Cigdem Yorgancıoğlu
Tören konuşmalarında altı çizilen konular ve konulara yönelik analiz, öngörüler ve değerlendirmeler yakında başta Enerji Gazetesi’nde ve çeşitli makaleler-mecralarda yer alacak bununla beraber kısa kısa Konuşmaların ardından T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez ve BOTAŞ Genel Müdürü Burhan Özcan’ın kısa açıklamaslarını müteakiben Kıyıköy Alım Terminali ile ANAPA bağlantı liderlerin temsili vanayı çevirmeleri gibi anlarına tanık olduğumuz törende yapılan konuşmalar esnasında özellikle devlet başkanları ve enerji bakanlarının konuşmalarına yoğunlaşarak bazı başlıkları ve öne çıkan konuları aktaracak olursak;
https://www.youtube.com/watch?v=UYghPwL3LPo
https://www.youtube.com/watch?v=-PlX6RBpdjE
T.C Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez geçtiğimiz yıl sonuna doğru Kırklareli’nin Vize ilçesindeki TürkAkım Projesi‘nin şantiye sahasında teknik ekiple Kasım ayının 2’inci haftasının Enerji Çalışanları Haftası olarak kutlamasını kararlaştırıldığını ifade ettiği toplantıda zorlu coğrafi koşullara rağmen hedefine ulaşan Projenin güzergahı üzerinde yer alan arazilerin mülkiyet sorunlarının giderildiğini vurgulamış öte yandan proenin birişine dair zaman sinyalini de vermişti. Fatih Dönmez: tören sırasında “uluslararası enerji piyasalarına sürdürülebilirlik kazandıran stratejik bir proje olarak nitelendirdiği ve iki ülkenin her türlü engellemeye rağmen karşılıklı güven, güçlü irade ve kararlılıkla 2014’ten bugüne başarıyla ilerlediğini ifade ettiği TürkAkım’ın kara kısmını bir yıldan daha kısa bir sürede tamamlayarak vanaları açılmaya hazır hale getirildi. Karadeniz’in enerji köprüsü TürkAkım, her vatandaşımızın yaşamının bir parçası olacak. yaklaşık 1,5 ay önce Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı’nın (TANAP) da devreye alındığına vurgu yaparak, TANAP’ın ardından TürkAkım’la enerjide merkez ülke olma hedefimize bir adım daha yaklaşıyoruz. TürkAkım, ülkemizi doğalgazın ilk alıcısı konumuna yükselterek transit riskleri de ortadan kaldıracak”şeklinde konuştu. Dönmez ayrıca projeyle yıllık yaklaşık 31,5 milyar metreküp doğal gazın taşınacağına dikkati çekerek, bunun 15,75 milyar metreküpünün Türkiye’de kalacağını, kalan kısmının ise Türkiye üzerinden Avrupa’ya gideceğini de vurguladı.
Rusya Federasyonu Enerji Bakanı Aleksandr Novak: TürkAkım bayrak niteliğindeki Rus-Türk ortak projelerinden biri olduğuna vurgu yaparak, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a projeye verdikleri destekten dolayı teşekkür etti. Karadeniz’den bağlanan direkt bir hatla Türkiye’ye doğal gazı ulaştıracağına vurgu yaparak ve sadece Türkiye’nin enerji piyasasının değil Güney ve Güneydoğu Avrupa piyasalarının da güvenliğini sağlayacak olduğunu belirttiği TürkAkım, enerji alanındaki iş birliğimizi artırmakla kalmayacak ve iş birliğimizi kuvvetlendirecek. Ülkelerimizi daha da yakınlaştıracak, dost kılacak ifadelerine yer verdiği konuşmasında TürkAkım’ın dünya tarihinin en büyük projelerinden olduğunu da söyledi. Novak, proesnn süresne yönelik de “Yoğun ve başarılı bir çalışma sayesinde, Rus ve Türk taraflarının, özellikle Gazprom ve Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ’nin yürüttükleri çalışmalarla mümkün olan en kısa sürede bu projeyi hayata geçirdik ve proje zamanından önce devreye girmekte.” şeklinde değerlendirmelerde bulundu. Novak ayrıca “Doğalgaz güvenilir, temiz ve erişimi kolay bir yakıt. Rusya, Türk ve Avrupalı tüketicilerin ihtiyaçlarını karşılayacak bir ülke. Mavi Akım, bu güvenilirliğin göstergesi.”şeklinde konuştu.
Törende Ulusal anlamı olan, kendi ülkelerinin ulusal çıkarlarına hitap eden projelerin gerçekleştirilmesi yolunda ortaya koydukları siyasi irade için başta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olmak üzere Türkiye hükümetimize teşekkürlerimi iletmek isterim şeklindeki iafedelere yer verdiği konuşmasında Rusya Federasyonu Devlet Başkanı Putin “Bir rekora imza attık, günde 6 km’den fazla boru döşedik. Büyük bir kararlılık ve iradenin neticesi bu ve Ben bu iradeyi ortaya koyduğu için Türk tarafına da çok teşekkür ederim. Gergin hale getirilen bu bölgede Türkiye ve Rusya, halklarının lehine önemli adımlar atıyor” dedi. TürkAkım boru hattının döşenmesi esnasında önde gelen inovatif teknolojiler in kullanımınn gerek doğalgazın mümkün olan minimum masrafla transferinin sağlanması gerekse de boru hattının işletimi sırasında güvenlik ve çevre temizliğini garanti altına almak açısından önemine işaret ederken TürkAkım projesinin başarılı bir biçimde hayata geçirilmiş olması, Rusya ile Türkiye arasındaki stratejik partnerliğin mühim ve elle tutulur neticele vermekte sonuçlar vermekte olduğunun gözle görülür bir kanıtı olduğunu ifade etti. Rusya ile Türkiye’nin her iki taraf için de yararlı olan işbirliği, dünyadaki meşakkatli vaziyette birtakım uluslararası aktörlerin ülkelerimiz arasındaki bu işbirliğinin önünü kesmeye yönelik gayretlerine rağmen neredeyse tüm alanlarda adım adım gelişmekte. Çalışmalarımız kendi gayretlerimizle, kendi bildiğimiz yoldan ilerlemekte. Hiç kuşkum yok ki istikbalde de Rusya ve Türkiye her iki ülke için de karlı olacak pek çok ortak projeyi daha gerçekleştirecekler. Bu sadece enerji değil diğer alanlarda da olacaktır. Ülkelerimiz arasındaki birlik ve beraberliğimiz, memleketlerimiz, haklarımız, komşularımız ve partnerlerimizin menfaati adına en meşakkatli problem ve görevleri çözüme kavuşturmamızı mümkün kılacaktır.
Putin’in ardından sözlerine açılışa gelen Putin’e ve heyetine teşekkür ederek başlayan Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan, OECD ülkeleri arasında en büyük 10’uncu enerji ülkesi olan Türkiye’de 53 milyon vatandaşımız doğalgaza erişime sahip geride bıraktığımız. 33 senede 400 milyar metreküp doğalgaz tedariğini Rusya’dan temin ettik. Enerji alanında da sınavı başarıyla verdik. Avrupa ülkelerinin 2’inci hattan gelecek Rus gazına yoğun ilgi gösterdiğini görüyoruz. Bundan bir ay önce bölgenin en stratejik hatlarından biri olan TANAP’ı açtık. Ayrıca yeni arz kaynaklarının ortaya çıkarılması için karada ve denizde arama çalışmalarını sürdüreceğiz. Proje sayesinde 31.5 milyar metreküplük doğalgazın 15.75 milyar metreküpü aracı hiçbir ülke olmadan doğrudan ülkemize ulaşacaktır. TürkAkım, Rus dostlarımızla büyük emek sarfettiğimiz, gerek ikili ilişkiler gerekse de enerji haritası bağlamında tarihi nitelikte bir projedir, ifadelerine yer verdiği konuşmada Allah’a hamdolsun geride bıraktığımız 1 sene içerisinde hedeflediğimiz şekilde hattı başarıyla tamamladık. 15 milyonluk hanenin yıllık doğalgaz ihtiyacını karşılayacağız”şeklinde konuştu. Erdoğan tıpkı Putin ve Dönmez gibi “Enerji alanındaki iş birliğimiz, her türlü sınamayı diğer alanlarda olduğu gibi başarıyla atlatmıştır” ifadelerini kullanarak aralarındaki işbirliğinin önünün kesilmeye çalışıldığı husuna dikkat çektiği iki ülke arasındaki işbirliklerinin kazanımlarına dikkat çektiği konuşmasının bu bölümünde şu şekilde ifadelere yer verdi. “TürkAkım iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın somut örneği. Rus gazı 30 senedir Türkiye’ye geliyordu. Şimdi ise gaz yeni bir güzergahtan gelecek. Ayrıca bu hattan Bulgaristan, Yunanistan ve Sırbistan da gaz alacak. Proje Avrupa’nın enerji arzına güven katacak. Bu arada TürkAkım isminin sahibi değerli dostum Putin’dir, Rusya’yı ve Putin’i kastederek eski bir Rus atasözüne atfen “Akıllı bir yol arkadaşı yolun yarısı demektir”, bizde de yol kadar yol arkadaşı da mühimdir” sözleri Kongre merkezinin salonunda alkışlandı TANAP ve TürkAkım bölgesel işbirliğinin en mühim somut örneklerindendir. Enerjide yol arkadaşlığımız sürecek. Rusya ve Türkiye’nin 300-400 milyon dolarlık ticaretinde artık 100 milyar dolarlık hedefini konuşmamız bir yana Turizm anlamında rekorlar kırılmakta. Türk müteahhitlerimiz Rusya’da 75 milyar dolarlık iş yapıyorlar. Akkuyu’da da işbirliğimiz sürecek. Doğu Akdeniz konusunda da Erdoğan konuşmasında şu ifadeler yer verdi: “Türkiye olarak kesinlikle bölgesel gerilim peşinde değiliz. Asla da olmadık. Hedefimiz ülkemizi küresel enerji merkezlerinden biri haline getirmek. Doğu Akdeniz’deki hidrokarbon aramalarımızın tek amacı Türkiye ve KKTC’nin çıkarlarını korumaktır. Ülkemizin dışlandığı projelerin hayata geçmeleri mümkün değildir. Gelin Akdeniz’i çatışma değil bir işbirliği sahası haline getirelim. Her türlü iş birliğine açığız”.
Çiğdem Yorgancıoğlu – Energy Contracts Expert / Forensic Person / ‘Enerji Gazetesi’ Senior Author – http://www.cigdemyorgancioglu.org/ – cigdem-yorgancioglu@enerjigazetesi.ist
Ayrıca Bakınız:
http://www.cigdemyorgancioglu.org/article/187/turk-akiminda-avrupa-guzergah-ve-rotalarindaki-akimin-bolgesel-enerji-denklemindeki-manyetik-alan-cizgileri-
Türk Akımı’nda Avrupa Güzergah ve Rotalarındaki Akımın , Bölgesel Enerji Denklemindeki Manyetik Alan Çizgileri
Button Pressed for Deep- Water Phase of TurkStream Gas Pipeline By Cigdem Yorgancioglu
Çiğdem YORGANCIOGLU Enerji Gazetesi Türk Akımı’nın Bölgesel Enerji Denklemindeki Manyetik Alan Çizgileri…
https://www.enerjigazetesi.ist/turk-akiminin-bolgesel-enerji-denklemindeki-manyetik-alan-cizgileri/
Çiğdem YORGANCIOGLU Enerji Gazetesi Rota Değişse de Türk Akımı’nda Menzile Akış Berkemal, Seyre Devam…
https://www.enerjigazetesi.ist/rota-degisse-de-turk-akiminda-menzile-akis-berkemal-seyre-devam/
Çiğdem YORGANCIOGLU Enerji Gazetesi Köşe Yazısı: Türk Akımı, Akıntıya Kapılmadan, Olağan Akışında…
https://www.enerjigazetesi.ist/kose-yazisi-turk-akimi-akintiya-kapilmadan-olagan-akisinda/
Cigdem Yorgancioglu Will Again Act As Moderator at ‘Ppp In Turkey 2018’
Çiğdem yorgancıoğlu Uluslararası Politika Akademisi
http://politikaakademisi.org/2017/12/29/the-gas-age-global-prospects-panel/
http://politikaakademisi.org/2015/01/19/guney-akim-projesinin-iptal-nedenleri-uzerine/
