Binalarda enerji tasarrufu öyle televizyonda gördüğünüz gibi musluğu kapatın, ışığı söndürün tarzı yönlendirmeler yaparak enerji tasarrufu yapmanız mümkün değildir. Binalarda enerji tasarrufu yapmak için olaya makro açıdan yaklaşmak gerekmektedir. Öncelikli olarak şunu ifade etmeliyim ki enerji tasarrufu = yatırım’dır. Eğer tasarruf için bir bütçeniz yoksa kayda değer miktarda enerji tasarrufu yapmanız mümkün değildir.
Büyük işletmeler enerji tasarrufuna yönelmeden 1 yıl önce proje masaya yatırılmalı ve yatırım maliyeti hesaplanarak genel bütçeye ilave maliyetler eklenmelidir. Bütçenizde para yoksa enerji tasarrufuda yoktur. Tabiki olay sadevce bütçeye yatırım maliyetini ilave etmekle kalmıyor. Yapacağınız yatırımın ne kadar zamanda size tasarruf olarak, kısaca karlılık olara dönceğinin de iyi bir şekilde analiz edilmesi gerekir. Eğer bu analiz üzerinde yeterince çalışılmazsa binanız bir otomasyon çöplüğüne dönebilir ki, bunun sonucu işletme ve işveren açısında kötü sonuçlar doğurabilir. Unutulmaması gerekir ki; yanlış proje = yanlış yatırım’dır.
Sıra gelelim enerjiden nasıl tasarruf edileceğine…
Enerjiden tasarruf için hedeflenen üç kalem vardır.
– Elektrik
– Yakıt
– Su
Enerjide 3 kalem üzerinde yapılacak genel tasarruf önlemlerini şöyle sıralayabiliriz.
Elektrik;
Tesiste bulunan split klimaların invertörlü A + sınıfı cihazlar ile değiştirilmesi.
Tesiste bulunana tüm aydınlatmaların enerji tasaruflu PLC lambalarla değiştirilmesi.
Analiz durumuna göre lokasyonlardaki aydınlatmalar timer’lı (zaman saati de deniyor) sistem kurulumu (özellikle tabela ve dış aydınlatmalara. Ayrıca az kullanılan noktalara (wc, merdiven, sağanlık vs.) hareket sensörleri takılarak aydınlatma sağlanması, geniş ofislerin ise otomasyon sistemine bağlanarak zon aydınlatma linye ve gruplarının oluşturulması yerinde bir karar olacaktır.
Personel anketlerine göre ışık güç kalitesi tespit edilerek ampluler daha küçük watt’ları ile değiştirilebilir.
Mevcut mekanik kapalı siteme bağlı olan klima santrallerine frekans converter’leri ilave edilerek, optimum iklimlendirme sağlanabilir. Ayrıca otomasyona bağlanarak sisteme tasarrufa yönlendirici eklentiler yapılabilir. ( Örneğin, motorlu damperler, fark basınç prosestadları vb)
Yüreyen merdiven varsa sensörler ilave edilmeli personel kullanmadığı zamanlarda sistem çalışmamalı.
Asansörlerin park etme katları en optimum ve güvenli bölgeler olarak seçilmeli. Eğer çift güvenli bölge varsa sabahları zemin kat park yeri akşamları ise en üst kat park yeri olarak değerlendirilebilir. Veya personel hereketine göre bırakılan yerde park sistemi de değerlendirilebilir.
Bina pencereleri zamanında temizlenmeli ve gün ışığından yeterice yararlanılmalı.Bina enerji panolarına analizör taklmalı ve enerji tüketim eğerileri takip edilerek analiz edilmeli ve yüksek tüketim varsa nedeni araştırılmalı. Binanızda kuracağnız jeneratör ve UPS sistemlerinin uygun güçte seçilmesi size yarar ve tasarruf sağlayacaktır.
Yakıt;
Yakıttan tasarruf sağlanması için öncelikli olarak bina pencereleri kapatılacak sistem kurulmalı. Şartlandırılmış havanın dışarı gitmesi önlenmeli.Yaktın kullanıldığı kalorifer sisteminin ve bağlı bacasının her yıl temizlik ve bakımlarının yapılması gerekir. Özellikle Kanaların yoğuşmalı sistem tipinde olması tasarruf açısından uygun olacaktır. Günümüzde %108 ısıtma sağlayan yoğuşmalı sistemler üretilmektedir.
Bina çatısı güneşe maruz kalıyorsa izolasyonları gözden geçirilmeli. Düz çatı ise ani ekstradan kiremitli çatı yoksa izolasyon üstüne mutlaka çakıl ilave edilmeli. Çakıllar izolasyonun zarar görmesini ve güneş ısısının yansımasını sağlayark bina sıcaklık rejimini etkilemezler.
Bina içinde kurulu havalandırma sisteminiz her zaman + basınçta çalışması gerekir. Sık açılan büyük kapıların ya sıralı çift kapı (kapı çek hidrolik sistemiyle) veya döner kapı olması bina sıcaklık rejimini koruyacaktır. Eğer kapı tadilatı yapamıyorsanız bir hava perdesi ile sorununuza çözüm getirebilirsiniz.
Kullandığınız tüm klima ve havalandırma sisteminin filtre temizlğinin periyodik olarak yapılması gerekmektedir. Ayrıca tüm mekanik sistemin otomasyona BAĞLANMASI EN AZ % 20 İŞLETMENİZE TASARRUF SAĞLAYACAKTIR.
Su;
Tesisiniz çok ziyaretçi alan bir yerse pisuvar ve lavaboların mutlaka fotoselli olması gerekir. Eğer bu mümkün değilse su basınçları ideal şartlarda tutulmalı. Pompalarınızın filtrelerinin peryodik temizlenmsi pompa basınçlarını stabil hale getirebilirsiniz. Hidrofor sistemin çok sık devreye giriyorsa genleşme tankınızın kapasitesi büyütülerek hidroforun sık kalkış yapmasının önüne geçerek bir akımları engellemiş olursunuz. Tabii suyla birlikte elektrik tasarrufuda sağlanmış olur. Rezervuarların az kullanılması için özellikle erkekler wc’lerinde yeterince pisuvar olması su tüketimini azaltacaktı. Ayrıca rezervauar kapasitelerinin olabildiğince küçük seçilmesi tasarufunuza büyük etkiler yapabilir. Binanızda bahçe varsa. Bina atık suyuna arıtma sistemi koyarak ve bir depo ve pompa vasıtasıyla bahçe sulamanızı atk sularla yapabilirsiniz. Binada bulunan kuru hacimlerin yıkınması yerine paspasla silinmesi etkili bir su tasarrufudur. İyi bir bina teknik işletme kadorsu akan ve damlayan sisteme zamnında müdahale ederek yüksek su tüketimlerinin önüne geçecektir. Binanızda su soğutmalı soğutma sistemi varsa ve siz şehir şebekesini kullanıyorsanız yüksek oranda su tüketimi olabilir. Bunun için sistem kurulmadan önce iyi hesaplanmalı gerekiyorsa A sınıfı hava soğutmalı sistem kurulması su tüketimi konusunda etkin bir çözüm olur.
Kaynak: Yeşil Kalem