Elektrik Dağıtımı ve Perakende Satışına İlişkin Hizmet Kalitesi Yönetmeliği’nde (Yönetmelik) elektrik enerjisinin tedarik sürekliliği, ticari ve teknik kalitesine ilişkin olarak elektrik dağıtım şirketleri, görevli tedarik şirketleri ve kullanıcılar tarafından uyulması gereken kurallar ile uygulamaya ilişkin esaslar düzenlenmiştir.
Yönetmeliğe göre bildirimli veya bildirim
Yönetmeliğin 16 ncı Maddesinin birinci fıkrası,
“MADDE 16- (1) Bildirimsiz kesintiler için Tablo 9’da belirlenen sınır değerler aşıldığında dağıtım şirketi bu maddede belirlenen esaslar çerçevesinde kullanıcıya başvurusuna gerek duyulmaksızın tazminat öder…”
hükmünü içermektedir. Bu hüküm kapsamında elektrik abonesi kişiler; yıllık toplam meydana gelen kesinti süreleri bakımından (ESÜRE) mücbir sebepler ve güvenlik nedeniyle yapılan kesintiler hariç olmak üzere iletim ve dağıtım şirketlerinden kaynaklanan kesintilerde tabloda belirtilen süre ve sayının aşılmasına göre tazminata hak kazanabilir. Bu kapsamdaki yıllık tazminatlar, müteakip yılın Nisan ayından itibaren tazminat hak eden kullanıcıların faturalarındaki dağıtım sistem kullanım bedellerinden mahsup edilmek suretiyle ödenmektedir.
Tazminat hesaplanmasına esas sınır değerler aşağıdaki tabloda verilmektedir:
Kesintilerin meydana geldiği ayı takip eden ayın sonuna kadar, il ve ilçeler bazında bölgede görevli dağıtım şirketinin internet sitesinde gerçekleşmiş kesinti bilgilerinin yayımlanması gerekmektedir. Bununla birlikte kullanıcının, etkilendiği kesintilerin listesini dağıtım şirketinden talep etme hakkı ve bu bilgilere güvenmemesi durumunda bağlantı noktasına kesinti kayıt cihazı taktırma hakkı bulunmaktadır. Bu cihazın, kullanıcı tarafından temin edilerek dağıtım şirketinin kontrolünde takılması gerekmektedir.
Diğer taraftan tedarik sürekliliğine ilişkin yukarıda verilen düzenlemelerden anlaşılacağı üzere; aktif olarak işletilen bir dağıtım şebekesinde gerekli önlemler alınsa da elektrik kesintilerinin yaşanabilecek olması sebebiyle kesintilerin tümüyle önlenmesinin beklenmediği ve elektrik kesintisinden kaynaklı üretim kaybı, durma kaybı, ticari kayıp, jeneratör giderleri gibi hususlarda herhangi bir tazminat öngörülmediği açıktır. Dolayısıyla, elektrik kesintilerine karşı dâhili önlem alınıp alınmayacağı tesisin niteliğine ve ihtiyaca bağlı olarak kullanıcı inisiyatifinde olduğundan hareketle, bu önlemlerden kaynaklanan, talep edilen yakıt bedeli gibi maliyetler ilgili mevzuatta çerçevesi çizilen tazminat uygulaması kapsamına girmemektedir.
Ayrıca Yönetmeliğe göre teknik kaliteye ilişkin şikâyetlerin değerlendirilmesi amacıyla, kullanıcılar dağıtım şirketinden ölçüm talep edebilirler. Bu Yönetmelik dâhilinde teknik kalite parametrelerinin bozulmasına sebep olan tarafın kullanıcı olmaması veya bir haftalık ölçüm sonucunda teknik kalite sınırlarının Yönetmelikte belirtilen sınır değerleri aşıyor olması durumunda, dağıtım şirketi kullanıcılardan ölçüme ilişkin herhangi bir bedel talep edemez. (Güç kalitesi ölçüm hizmet bedeli AG seviyesinden bağlı kullanıcılar için 77,88 TL ve OG seviyesinden bağlı kullanıcılar için 207,69 TL olarak tespit edilmiştir. Bedellerden vergi, fon vb. hariçtir.)
Yönetmeliğin 26 ncı maddesinin birinci fıkrası,
“MADDE 26- (1) Kullanıcının kendi hatasından kaynaklanmaması kaydıyla kullanıcıya ait teçhizatta ortaya çıkan ve dağıtım şebekesinden kaynaklanan hasara ilişkin zararın tazmini için kullanıcı tarafından dağıtım şirketine zararın ortaya çıktığı tarihten itibaren 10 (on) iş günü içerisinde talepte bulunulabilir.”
hükmünü içermektedir. Bu hüküm gereği kullanıcılara ait elektrikli cihazlarda ortaya çıkan ve dağıtım şebekesinden kaynaklanan hasara ilişkin zararın, 10 (on) iş günü içerisinde dağıtım şirketine başvurulması ve dağıtım şebekesinden kaynaklandığının tespit edilmesi halinde bölgede faaliyet gösteren elektrik dağıtım şirketi tarafından karşılanması gerekmektedir.
Diğer taraftan, Yönetmelikte sadece cihaz hasarlarına ilişkin zarar tazmini düzenlenmektedir. Dolayısıyla, tehlike sorumluluğu kapsamında şebekeden kaynaklanan diğer hasarlara ilişkin işlemler genel hukuk hükümleri çerçevesinde değerlendirilmekte olup, bu kapsamda dağıtım şirketine yapılan başvuru sonrası dağıtım şirketi ile uyuşmazlık olması durumunda yetkili mahkemelere başvuru yolu açıktır. Bu yolun kullanılması kullanıcının takdirindedir.
Elektrik kesintileri hakkındaki bilgileri, ait olduğu ayı takip eden ay sonuna kadar elektrik dağıtım şirketi internet sitesindeyayımlanmaya başlanır. Yayımlanan bilgilerde yer alan kesintilerin, il ve ilçe bazında listelenmesi gerekmektedir.
Şikâyete ilişkin öncelikle bölgede faaliyet gösteren elektrik dağıtım şirketine başvurulması, başvurunun cevapsız kalması ya da sorunun çözüme kavuşturulmaması durumunda; mevzuata aykırı uygulama yapıldığı yönündeki şikâyetin değerlendirilebilmesini teminen dağıtım şirketine yapılan başvuruya ait takip numarasının (başvuru numarası, işlem numarası, evrak kayıt numarası vb.) belirtildiği ve şikâyete dayanak oluşturan bilgi ve belgeler ile varsa dağıtım şirketiyle yapılan yazışmaları içeren bir dilekçeyle EPDK (Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu) yazılı olarak başvurulması halinde inceleme yapılmakta ve gerekmesi durumunda idari süreç başlatılmaktadır.
Hizmet kalitesine ilişkin diğer soru ve cevaplara http://www.epdk.org.tr/index.php/epdk-sss-menu adresinden erişilebilmektedir.
Bülent Çebin
Tüketici Güvenliği Derneği
Enerji Komisyonu Başkanı