Öne çıkan elektrik sektörü piyasasına dair güncel haberler şu şekildedir;
– Rusya’nın petrol ihracatı gelirleri bu yılın ilk yedi ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 2,9, doğal gaz ihracatı gelirleri yüzde 5,3 azaldı.
– Avrupa Adalet Divanı, Gazprom’un OPAL boru hattında daha fazla kapasiteye erişmesine izin vermedi.
– Elektrik üretim ve dağıtım sektörünün bankalara mevcut borç stokunun 47 milyar dolar civarında olduğu açıklandı.
– Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Özbekistan ve Sudan’da ruhsat alınan bölgelerde havadan maden röntgeni çekecek. Rusya, Moldova’ya sattığı doğalgaz fiyatında Ekim ayında 10–15 dolar, Ocak ayında 40–50 dolar ve Nisan ayında 70 dolar indirim yapacak.
– Kurulu güç Ağustos’ta geriledi.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 299.25 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 312.32 TL/MWh olarak 16:00 – 17:00 saat aralığında, minimum fiyatı 253.63 TL/MWh olarak 04:00 – 05:00 saat aralığında gerçekleşti. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) ortalama piyasa takas fiyatı ise
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –5.15 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 23, linyit % 15, ithal kömür % 24 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 23, rüzgar % 10, jeotermal % 2 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak kömür santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 307.61 TL/MWh ve ortalama tüketim 40,330 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 74, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 93 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 91, tüketime dair başarı oranı ise % 94 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 305.74 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 316.36 TL/MWh olarak 16:00 – 17:00 saat aralığında, minimum fiyatı 259 TL/MWh olarak 06:00 – 07:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 312.49 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.09.2019 – 10.09.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,477.67 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 28,984 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist