Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu (EPDK), Elektrik Piyasası Dağıtım Sistemi Düzenlemeye Esas Yatırım Harcamalarının Belirlenmesi ve Gerçekleşmesinin İzlenmesine İlişkin Usul ve Esaslar’da değişikliğe gitti.
EPDK’nın konuya ilişkin kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, lisans sahibi tüzel kişiler tarafından gerçekleştirilen yatırım harcamaları, Kurul
Uygulama dönemi içerisinde yatırım karakteristiği bazında onaylanmış toplam yatırım harcamasına ilişkin değişiklik yetkisi Kurula ait olacak. Bir uygulama dönemi içerisinde, hizmet kalitesini aksatmamak ve uygulama dönemi onaylı yatırım tavanını aşmamak şartıyla, onaylı uygulama dönemi yatırım karakteristiği tavanının yüzde 10 fazlasına kadar yapılan harcamalar bu kapsamda olmayacak.
Master Plan kapsamında kapasite artışı öngörülen varlıklar en az 10 yıl süreyle kullanımda olacak. Kullanımda olduğu süre 10 yılını doldurmamış varlıklara ilişkin harcamalar, düzenlemeye esas yatırım harcaması hesaplamalarında dikkate alınmayacak. Bu kapsamda yapılan harcamalar için dağıtım şirketince sunulan gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmesi halinde 10 yıl şartı aranmayacak.
Dağıtım sisteminde ekonomik ömrünü tamamladığı ya da can ve mal güvenliği nedeniyle yenilenmesi gereken varlıklar için yapılan yatırımlar şebeke yenileme yatırımı olarak değerlendirilecek. Yenileme yatırımı yapılacak olan varlıkların ekonomik ömrü 30 yıl olarak kabul edilecek. Dağıtım şirketince sunulan gerekçelerin Kurul tarafından uygun görülmesi halinde 30 yıl şartı aranmayacak.
Elektrik Piyasası Bağlantı ve Sistem Kullanım Yönetmeliğinin 10. maddesi uyarınca yapılan bağlantı başvurularını karşılamak üzere, dağıtım şirketleri tarafından tesis edilen, başvuru sahibinin bağlantı talebini karşılayabilmek için gereken tesislerle ilgili yapılan harcamalar, yeni standart bağlantı yatırımı olarak değerlendirilecek. Yeni standart bağlantı yatırımları şebeke yatırım harcamalarını kapsamayacak.
Çevre ve Güvenlik Yatırımları
Dağıtım şirketlerinin lisansları kapsamında faaliyet veya alt faaliyetlerinin yürütülmesi için Elektrik Piyasası Kanunu ve ikincil mevzuatı dışındaki diğer yasal zorunluluklar nedeniyle yapılması gereken yatırımlar çevre, güvenlik ve diğer yasal zorunluluğu olan yatırımlar olarak değerlendirilecek.
Kamulaştırma, kazı izin bedeli, ruhsat bedeli Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına veya yetkilendirdiği kurum veya kuruluşlara ödenen geçici kabul bedelleri, aylık veya yıllık ödenen işletme gideri kapsamındaki kira bedelleri dışındaki orman geçiş izin bedelleri, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarına ödenen kontrollük hizmet bedelleri ile zemin tahrip-yapım bedelleri çevre, güvenlik ve diğer yasal zorunluluğu olan yatırım harcaması olarak değerlendirilecek.
30 Mart 2013’ten sonra yapılan yatırımlarda iletim veya dağıtım lisansı sahibi tüzel kişiler tarafından yapılan altyapı çalışmaları, altyapı kazı ruhsat harcına tabi olmayacak. Ruhsat başvuruları dahil olmak üzere altyapı çalışmalarında teminat sunulması koşulu aranmayacak. Altyapı çalışmaları nedeniyle doğan zemin tahrip bedellerinin belirlenmesine esas birim fiyatlar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca yayımlanan birim fiyatları aşamayacak. İletim ve dağıtım lisansı sahibi tüzel kişilerce yapılan altyapı kazı ruhsat başvuruları ilgili kamu tüzel kişilerince ivedilikle sonuçlandırılacak.
Sayaç Bedeli Harcaması
Dağıtım şirketi tarafından dağıtım sistemi kullanıcılarının elektrik enerjisi ölçümlerine ilişkin tesis edilmiş olan sayaç bedeli harcaması sayaç yatırımı olarak değerlendirilecek. Aydınlatma ve Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) kapsamında tesis edilmiş olan sayaçlar ile dağıtım merkezi, trafo merkezi vb. yerlerde faturalamaya esas ölçüm amacı dışında kontrol ve diğer amaçlarla tesis edilmiş olan sayaçlar, sayaç yatırımı kapsamında değerlendirilmeyecek. Sayaçların ekonomik ömrünün 10 yıl olduğu kabul edilecek. Düzenlemeye esas yatırım harcaması kapsamında tesis edilen sayaçların 10 yılı doldurmadan değiştirilmesi veya kalibrasyonu yapılarak tekrar dağıtım sisteminde kullanılması durumunda söz konusu sayaçlara ait bedeller düzenlemeye esas yatırım harcaması olarak dikkate alınmayacak.
Dağıtım varlıkları dışında dağıtım faaliyetinin yürütülmesi için gerekli olan ve faydalı ömrü bir sene ve üzerindeki arsa, demirbaş, bina, taşıt gibi varlıklara ilişkin harcamalar yatırım harcaması niteliğindeki diğer harcamalar olarak değerlendirilecek. Proje yapım bedelleri ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına veya yetkilendirdiği kurum veya kuruluşlara ödenen proje onay bedelleri bu kapsamda ele alınacak.
Elektrik dağıtım şirketleri, 2011-2015 uygulama dönemine ait onaylanmış yatırım planını gösteren tablolarını, uygulama dönemine ilişkin onaylı yatırım planında belirtilen “Dağıtım Faaliyetine İlişkin Düzenlemeye Esas Net Yatırım Harcaması” tutarının, uygulama dönemi ve uygulama yılı bazında aynı kalması şartıyla bir defaya mahsus olmak üzere, yatırım karakteristikleri arasında aktarma yaparak 31 Ekim 2014 tarihine kadar hazırlayıp onaylanmak üzere EPDK’ya tekrar sunabilecek.
Kaynak: Enerji Enstitüsü