GE Aerospace, Türkiye’nin ekonomik gelişimini ve havacılık sektörünün büyümesini destekleyen, 50 yılı aşkın köklü varlığının temelleri üzerine inşa edilen Türkiye Teknoloji Merkezi (TTC)’nin yeni yerleşkesini İstanbul’da açtı. Yaklaşık 400 yetkin mühendis ve teknisyenin çalıştığı GE Aerospace’in yeni yerleşkesi, şirketin Türkiye’de halihazırda var olan mühendislik, inovasyon, araştırma ve üretim kabiliyetlerini daha da güçlendirecek.
Ticari ve askeri uçaklar için jet motorları, bileşenleri ve sistemleri tedariğinde dünya lideri olan GE Aerospace’in Kartal İstanbul’daki yeni yerleşkesinin açılışı, 2 Nisan 2024’te havacılık odaklı bağımsız bir şirket olarak faaliyete geçmesinden iki ay sonra gerçekleşti. Türkiye Teknoloji Merkezi’nin yeni yerleşkesinin açılış törenine Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır ve Türk havacılık ekosisteminden temsilciler katıldı.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır yaptığı açıklamada, “Dünyada uçak motoru üreten ve her türlü uçak motoru parçasını test edebilen altyapıya sahip sayılı ülkeler arasında yer alıyoruz. Havacılık ve uzay sanayimizin küresel oyuncularıyla iş birliği içerisinde inşa ettiğimiz bu altyapının önemli oyuncularından biri GE Aerospace’tir. Uçak motoru geliştirme ve üretme çalışmalarımızda önemli bir paydaş olan GE Aerospace, ülkemizin nitelikli insan kaynağına, katma değerli üretim ve teknoloji geliştirme vizyonuna inanarak son yıllarda Türkiye’deki operasyonlarını ölçeklendirdi. Dünyanın önde gelen firmalarının yenilikçi Ar-Ge çalışmalarını ülkemizde gerçekleştirmesi için hayata geçirdiğimiz TÜBİTAK Öncül Ar-Ge laboratuvarları Destek Programızdan yararlandı. TÜBİTAK MARTEK bünyesinde yer alan Katmanlı İmalat Teknolojileri Araştırma Laboratuvarıyla, GE Aerospace’in katmanlı imalat parça ve sistemlerinin tasarım ve üretimi konusunda bilgi birikimini nitelikli insan kaynağımızla bir araya getirerek yeni teknolojilerin ve ürünlerin geliştirilmesini destekliyoruz. Şimdi de GE Aerospace Türkiye Teknoloji Merkezi’nin, sürdürülebilir itki de dahil birçok ileri teknolojiye dayalı araştırma ve geliştirme faaliyetlerine ev sahipliği yapacak yeni merkezinin açılışını gerçekleştiriyoruz. 400’ün üzerinde araştırmacı mühendisi bir araya getirerek ülkemizin motor teknolojilerinde yenilikçi çalışmalara ivme kazandıracak bu merkezin ülkemize hayırlı uğurlu olmasını diliyorum.” dedi.
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır, ayrıca TTC Kartal Yerleşkesi’nin Ar-Ge Merkezi başvurusunun onaylandığını da ilk kez tören esnasında yaptığı açıklamada paylaştı.
GE Aerospace’in Türkiye’deki faaliyetleri kapsamında, TTC’nin yanı sıra, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TUSAŞ) ile 40 yıllık ortaklığa sahip olduğu TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI) Ortak Girişimi bulunmaktadır.TEI, GE Aerospace ve ortakları (CFM International motorları) için CFM LEAP, GEnx ve GE9X motorlarına üretilen türbinler ve kompresörler de dâhil olmak üzere yüzlerce motor bileşeni üretimi ve CFM RISE (Sürdürülebilir Motorlar için Devrimci Yenilik) Programı için prototip oluşturmada GE Aerospace’in küresel tedarik zincirine katkıda bulunmaktadır.
Türkiye Teknoloji Merkezi’nde yapılan çalışmalardan, Türk Hava Yolları, Pegasus Hava Yolları ve SunExpress’in de dahil olduğu küresel ve bölgesel ticari müşteriler faydalanmaktadır. TTC bünyesindeki mühendisler, yerli muharip uçağı programı KAAN ve eğitim uçağı programı HÜRJET’in yanı sıra Türkiye’nin hava, kara ve deniz savunma programlarına da destek vermektedir.
GE Aerospace Başkan Yardımcısı ve Mühendislik Genel Müdürü Mohamed Ali yaptığı açıklamada “GE Aerospace’e oldukça yetkin bir işgücü sağlayan ve güçlü bir pazar olan Türkiye, bizi hem ticari hem de savunma müşterilerimize yakın kılmaktadır. Uzun yıllardır Türkiye’de bulunmaktan ve mevcut ortaklığımızın daha da güçlenerek gelecekte de devam edecek olmasından gurur duyuyoruz.” dedi.
TTC Genel Müdürü Dr. Aybike Molbay, “TTC’ye yaptığımız yatırım, Türk havacılık sektörüne olan güvenimizi ve burada çalışan ekiplerin olağanüstü kapasitesini yansıtmaktadır. TTC, yerel ortaklarla iş birliği içinde yürütülen AR-GE ve inovasyon merkezi olmasının yanı sıra hem Türkiye hem de küresel olarak uçuşun geleceğini şekillendirmek, insanları yükseklere çıkarmak ve güvenli bir şekilde evlerine ulaştırmak için sürdürdüğümüz küresel çalışmalarımızın da temel taşlarından biridir.” dedi.
2000 yılında kurulan TTC, GEnx, CFM LEAP, GE9X ve Catalyst motorlarına ek olarak halihazırda hizmet vermekte olan motorların teknolojik gelişimine yönelik küresel mühendislik çalışmalarına da katkıda bulunmaktadır. Aynı zamanda, mühendisler aeroderivatif teknolojileri üzerinde çalışarak ticari motorlardan türetilen deniz ve enerji motorları geliştirmektedir.
TTC mühendisleri ayrıca, CFM’nin RISE programına yaptıkları katkılar sayesinde uçuşun geleceğini şekillendirecek öncelikli alanlardan biri olan emisyon azaltımına yönelik çalışmalar yürütmektedir. GE Aerospace ve Safran’ın yüzde 50-50 ortak şirketi CFM International tarafından yönetilen RISE Programı, mevcut ticari motorlara kıyasla yüzde 20 daha verimli yakıt tüketimine ve yüzde 20 daha düşük karbon emisyonuna sahip motor teknolojileri geliştirmek için çalışmaktadır. TTC mühendisleri açık fanlı motor tasarımı, kompakt çekirdek, hibrit elektrikli tahrik ve hidrojen yanma teknolojileri için ileri araştırmalara da yardımcı olmaktadır.
Yazılım alanında ise TTC mühendisleri, uçuş içi operasyonlar, teknik operasyonlar, bakım, güvenilirlik ve analitik uygulamaları dâhil olmak üzere; GE Aerospace’in küresel müşterileri tarafından kullanılan “Software as a Service (SaaS)” yazılım çözümlerinin geliştirilmesi ve güncellenmesini desteklemek üzere çalışmaktadır.
TTC’nin İstanbul Kartal’daki yeni yerleşkesine ek olarak, Gebze’deki Türkiye Teknoloji Merkezi bünyesinde aşağıdaki laboratuvarlar bulunmaktadır.
– Katmanlı Araştırma Laboratuvarı, uçak motorlarında 3D baskı bileşenlerinin kullanımının genişletilmesi için çalışmalarını desteklemektedir.
– Thermofluid Laboratuvarı, yeni ve mevcut ürünlerin iyileştirmelerinin bir parçası olarak ileri termal teknoloji testleri yürütmektedir.
– Gelişmiş İmalat ve Onarım Atölyesi, üretim ve onarım süreçlerini geliştirme ve optimizasyonu yanı sıra ve parça prototipleri oluşturulması çalışmalarını yürütmektedir.
GE Aerospace’in Gebze’deki TTC tesisleri ve İstanbul’daki yeni TTC yerleşkesi, Türkiye’nin uzun vadeli stratejik büyümesini ve Türkiye’nin küresel havacılık sanayii için bir teknoloji ve mühendislik merkezi olarak konumunu güçlendirmesini desteklemeye devam edecektir.