Türkmen doğal gazının Avrupa pazarlarına ulaştırılması yıllardır gündemde. Ancak henüz bu gazı ulaştıracak bir yol oluşturulamadı, bir boru hattı inşaa edilemedi. Enerji Bakanlığı Transit Petrol Boru Hatları Dairesi Başkanı Reha Muratoğlu, TANAP Boru Hattı ile Türkmen gazının Avrupa’ya açılması ihtimalinin güçlendiği görüşünde. İstanbul’da düzenlenen Petrol Gaz Zirvesi’nde konuşan Muratoğlu’na göre TANAP hayata geçtiğinde tek eksik “Hazar Geçişi” olacak. Türkmenistan, Avrupa’ya doğal gaz satmak istiyor. Türkmen gazı Avrupa’nın gaz çeşitliliği yaratması için de bir alternatif.
Enerji Bakanı Taner Yıldız da Mart 2013’teki Türkmenistan ziyaretinde TANAP için Türkmenistan’dan yılda 5-6 milyar metreküp doğal gaz istemişti.
Türkmen gazı AB’ye nasıl ulaşır?
TANAP Projesi, Azeri doğal gazını Türkiye’ye getirecek. Bu gaz da TAP projesi ile Avrupa’ya ulaştırılacak. Bu iki boru hattı hayata geçtiğinde, Türkmen doğal gazını Azerbaycan’a ulaştıracak Hazar Geçişi’nin inşası ihtimali güçlenebilir. Türkmenistan’dan doğal gaz almak isteyen şirketler bir konsorsiyum oluşturup bu hattı yapabilir. En iyi ihtimalle tüm bunların gerçekleşmesi için en az 10 yıl gerekiyor. TANAP’ın inşasına 2015 yılının ilk aylarında başlanması bekleniyor. BOTAŞ yetkililerinin verdiği bilgiye göre takvimde bir sarkma yok. Hedef, 2018’de Türkiye’ye 2019’da da Avrupa’ya doğal gaz ulaştırılması.
‘Azeriler, TANAP’ta Türkmen gazı ister mi?’
Akdeniz Enerji Gözlemevi’nden Sohbet Karbuz, Türkmen gazının TANAP ile Avrupa’ya ulaştırılmasına temkinli yaklaşıyor. Karbuz’a göre, Türkmenistan’ın Çin ile yıllık 65 milyar metreküplük gaz anlaşması var. Rusya’ya doğal gaz satabiliyor ve ABD, Türkmenistan-Afganistan-Pakistan-Hindistan (TAPI) Boru Hattı için bastırıyor. Karbuz, böyle bir ortamda Türkmenistan’ın TANAP’a gaz vermesinin zorlaştığına dikkat çekiyor.
Karbuz ayrıca, Türkmen gazının Azeri gazına göre çok daha ucuza üretildiğini ifade ediyor ve bu durumda Azerbaycan’ın ucuz Türkmen gazına TANAP’ta sıcak bakmayabileceğini söylüyor.
Karbuz, Avrupalı müşterilerin daha ucuz olduğu için Türkmen gazını isteyebileceğini, bunun da Azerbaycan’ın rekabet gücünü azaltacağını vurguluyor. Karbuz, “Azerbaycan önce kendi gazını satmak ister. 2030’lara doğru Azerbaycan’ın doğalgaz üretiminde düşüş bekleniyor. O zaman Azerbaycan, TANAP’ta Türkmen gazını isteyebilir. Azerbaycan doğalgaz satışından kaybettiğini, transitten kazanabilir” diyor.
Kaynak: aljazeera