Daha dün gibi hatırlıyorum “solar sahanız sizi özlüyor” başlıklı ilk makalemi yazdığımda, güneş enerjisinde asıl işin kurulum sonrası başladığını anlatmaya çalışıyordum. O günlerde çok az olan bakım onarım firmaları, bugün ise her yerde. Güneş enerjisi hakkında yüzüncü makale olması sebebiyle gerçekten mutluyum. Bu konuyu geniş kitlelere doğru bir biçimde yaymak için tüm motivasyonumuzla çalışmaya devam edeceğim. 100’üncü makale olması nedeniyle kendi penceremden genel bir sektör bakışı ve yine teknik tarafta bilgi paylaşımı olacak.
Nereden başlayacağını bilemeyecek kadar uzun aslında, her zaman söylediğim “maalesef güneş enerjisi küçük çatılar ile başlamadı. İşin daha kötüsü küçük çatı ges, önem sırasında listenin en sonunda görünüyor.” Bu konuyu tersine çevirecek tek ümidim; Kendi elektrikli aracımızı yapıyor olmamızdır. İnsanlar evlerinin önüne elektrikli arabalarını aldıklarında, çatıdaki güneş enerji sistemi ile bir bütün olacak. Dönemimizin en kritik ve en değerli terimlerinden birisi “verimlilik”. Enerji verimliliğinin temeli: “tüketim yaptığın yerde üretim yapmak” güneş enerjisi bu tanımlamaya çok uyuyor ne dersiniz?
Bazen gelecekten gelmiş gibi hissediyorum
Aslında durumun trajikomik olduğunu gösteren bir şey. Güneş enerjisinden elektrik üretip kendi ihtiyacımızı karşılayabileceğimizi, enerji fazlasını değerlendirebileceğimizi anlatmaya çalışıyorum. Tıpkı renkli televizyonu anlatır gibi, maç izlerken forma renklerini göreceksin, ayırt etmeniz kolay olacak gibi. Belki de bu sebepten, çatıma kurduğum güneş enerji santralini sosyal medya hesaplarından paylaşırken “mahallenin ilk renkli televizyonu” diye yazmıştım.
Güneş enerjisi hakkında akla ilk gelen su ısıtıcı sistemlerdir. Bu algının yanında artık elektrik üretimi yapılabildiğini de anlatmamız gerekiyor. Çocuklarımıza güneş enerjisi konusunu erken yaşlarda tanıştırmakta görevimiz olmalı…
Maalesef sektörün odağı küçük çatılar değil
Güneş enerjisi hakkında sektöründe karşılaştırmalar meşhurdur. Avrupa’da böyle Amerika’da böyle diye, “Almanya’da her evin çatısında var” muhtemelen duymuşsunuzdur. Türkiye küçük çatı pazarı için maalesef bu karşılaştırmayı yapamıyoruz. İnternette küçük bir araştırma ile küçük çatı pazarının potansiyelini, önemini kolaylıkla bulabilirsiniz. Arazi kurulumu odaklı başlayan sektör, endüstriyel çatılarla devam edecek ve en sonunda küçük çatılar güneş enerjisi ile tanışacak. Halbuki örnek verenler bazı Amerika eyaletlerinde “yeni binalarda güneş enerji zorunluluğu” konusunun ülkemizde uygulanması için neden hiç çaba harcamıyor.
Yeni bir bina yapılırken sembolikte olsa güneş enerjisi zorunluluğu getirsek ne güzel olur bence. Başlangıç olur çatılara yayılır…
Ticari bakışın dışında çok daha fazlası gerek
Ticari kuruluşlar elbette kar elde etmek için uğraşacaklar. Bu yıl şu kadar ciro yaptım, şöyle yaptım böyle yaptım diyecekler eyvallah ama güneş enerjisi sadece ciro odaklı bakılmamalı bence. Çevre açısından, enerji verimliliği, stratejik önem açısından… Maalesef biliyorum ki ben bunları söylerken; “anlat anlat güzel oluyor))” mantığında firmalar oldukça fazla
Güneş enerjisi hakkında firmalardan söz açılmışken;
Güneş enerjisi sektöründe iş yapabilmek için hangi yeterliliklerin olması gerekiyor? Bilen var mı? kontrol eden var mı? yine maalesef diyeceğim, bugün “ben güneş enerjisi sektöründeyim” diyerek herhangi bir yatırımcıdan iş alma ihtimalinin olması bile sıkıntı, trajikomik bir durum. Güzel bir ofis, havalı birkaç cümle ile olmaması gerektiğini düşünüyorum ama…
Enerji verimliliği konusunda güneş enerjisi ekipmanlarında da standardın 1500 V DC ye yavaş yavaş taşındığını daha önce belirtmiştim. İlla ki bir sıkıntı sorun veya ölüm olduğunda önlem almayalım. Belirli standartlar getirerek ve bunu bir kontrol mekanizması ile denetlemeliyiz düşüncesindeyim.
O kadar çok firma var ki! Bilgi birikim tecrübe kıymetsiz .. “ilk işi alalım yaparken öğreniriz” çok duydum maalesef.. Her fırsatta her platformda doğruları anlatmaya çalışıyorum ama herkese ulaşmıyorum takdir edersiniz. Küçük çatı pazarını bekleyen tehlike diye belki bir yıl önce yazdığım bir makalemde de bahsediyordum; hesap yapılmadan satılan akülü sistemler mağduriyet yaratmaya devam etmekte, önerim bugünkü şartlarla eğer kritik yükleriniz yoksa şebeke bağlantılı aküsüz sistemler olabilir. Yine söyleyeyim ; Akü bir zorunluluk değil , bir opsiyondur…
Drone ile çekilmiş saha görüntüleri harika
Vallahi herkes drone konusunda çok ciddi bir yeteneğe sahip oldu bence. Drone aşağı Drone yukarı… Bu ürünleri çatı alanını teknik çizim için kullanan işini profesyonelce yapmaya çalışan firmalarda var tabi ama benim bu başlıkta kastettiğim; Şurada 100 kW burada 300 kW burada 4 MW gibi kurulum yapan firmalar. Çok güzel görseller çıkıyor ortaya kesinlikle ama hiç kimse de demiyor ki; kurduğumuz saha 386 gündür problemsiz çalışmakta! Burada sonuçta elektronik ekipmanlar kullanılıyor elbet bozulabilir. Hızlı müdahale, çözüm odaklı yaklaşım? Merak ediyorum firmalar 2 yıllık işçilik garanti süreleri bitince yatırımcısıyla yola devam ediyor mu? Memnuniyet oranı paylaşan firma var mı? Güneş enerjisinin tasarımından başlayan kurulumuna kadar olan süre her aşaması ile önemli kurulum sonrası da çok önemli, birbirinden ayırt etmemek gerekir. Emin olun birçok saha aslında daha fazla elektrik üretebilecek iken üretim kayıpları yaşıyor ve işin kötü tarafı kayıp yaşadığının farkında değil.
Elektrik Dağıtım Şirketleri geleceğe hazır mı?
Akıllı şebekeler, insanların kendi enerjisini üretmesi, elektrikli arabalar vb. yeniliklerin hayatımıza girmesi dağıtım şebekelerinin de kabuk değiştirebilmesi ile mümkün olacaktır. Burada en büyük değişiklik elektrik faturası ödeyenlerin (bizlerin) tek taraflı “pasif” olan görevi, artık çift yönlü “aktif” bir rol olarak değişecek. Yani ay sonu fatura gelsin ödeyelim demeyeceğiz. Şebekenin aktif bir parçası olarak , hem şebekeden enerji alacağız hem de şebekeye enerji vereceğiz. Artık tek yönlü bir etkileşim yerine çift yönlü bir etkileşim olacak.
Şebekeler bu yeni sistemde yine kilit rol oynayacaklar ancak şuan ki pozisyonlarını değiştirmeleri gerekecek. Altyapı yatırımları, pilot bölge seçimi ile yeni sistemlere entegrasyon, çeşitli fonlar kullanılarak finanse edilerek hızlı bir şekilde hayata geçirilmelidir.
Diğer yandan dağıtım şirketleri sade vatandaş için fatura öder gibi güneş enerji santrali ile buluşturma konusunda bence aksiyon almalı. 100 TL fatura ödeyen bir tüketiciye 1 kW sistem kurulumu mesela, tüketici 100 TL ödemeye devam edecek gibi…
Güneş enerjisi iş ve kariyer fırsatları
Güneş enerjisi hakkında şunu söylemek isterim; bu iş sadece kurulumdan ibaret değil bu konuda ayrı bir makale yazacağım ancak başlıklar olarak belirtmek isterim; yazılım izleme sistemi tasarımı, işletme bakım , saha denetim, temizlik, işveren mühendisliği gibi başlıklarda ayrı ayrı kıymetli…
Üretmeye devam edeceğim
İlk günkü hevesle, motivasyonla herkesin anlayabileceği basit teknik içerikler üretmeye devam edeceğim. Her zaman belirttiğim gibi gençler bizim için çok kıymetli, meslek liselerinde ve üniversitelerde güneş enerjisini anlatmaya, şimdilik video sohbetler şeklinde olsa da devam edeceğim. Ücretsiz online eğitimler https://www.udemy.com/course/solar-enerji-temel-egitimi/ vermeye, blog sayfamız http://keremcilli.com/ ve youtube kanalımız https://www.youtube.com/c/technicall_tr ile içerik üretmeye çok daha motive çok daha güçlü çok daha istekli bir şekilde devam edeceğim…
Müh. Kerem ÇİLLİ / Technicall Enerji – Kurucu – keremcilli@technicall.com.tr