Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 23 Aralık 2014
DEDAŞ sorumluluğundaki Diyarbakır, Mardin, Batman, Şanlıurfa, Siirt ve Şırnak’ın elektrik borcunun, Türkiye’deki 75 ilin elektrik borcu kadar olduğu öğrenildi.
Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi (TEDAŞ) Genel Müdürü Mükremin Çepni ve beraberindeki heyet, bir dizi görüşmelerde bulunmak üzere Diyarbakır’a geldi.
Aralarında Diyarbakır Valiliği’nin de bulunduğu birçok kurum ziyareti ve yapılan görüşmelerin ardından Dicle Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi’nde (DEDAŞ) basın toplantısı gerçekleştiren Çepni, çiftçilere yönelik uygulanacak ‘Helalleşme kampanyası’ve resmi kurum ile belediyelerin TEDAŞ’a olan borcu hakkında açıklamalarda bulundu.
“Çiftçilerle Helalleşme Kampanyası 31 Aralık’a Kadar Uzatıldı”
Çitçilerle helalleşme kampanyasının normal olarak 6 Kasım’da bittiğini, ancak Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla bu tarihin 31 Aralık’a kadar uzatıldığını belirten Çepni, “Bu alacakların tahsili için torba yasada özellikle tarımsal sulamadan anaparayı alarak, geri kalan faizi affetmek suretiyle güzel bir yasa çıktı. Bununla birlikte TEDAŞ olarak ‘Gelin helalleşelim’ adı altında kampanya başlattık. Kampanya normalde 30 Kasım’da bitecekti ancak, Bakanlar Kurulu’nun aldığı kararla 31 Aralık’a kadar uzatıldı. 31 Aralık’a kadar başvuran çiftçimiz 2 Şubata kadar bu borcu ödemesi lazım. Faiz ve gecikme zammı alınmayacak. Yine bu kampanya kapsamında kullanıcılarımız borçlarını 5 yıl taksit halinde ödeyebilirler” dedi.
Borcun Büyük Bölümü Tarımsal Sulama, Belediye Ve Resmi Kurumların
Türkiye’deki 21 dağıtım bölgesindeki tüm bölgelerin elektrik borcunun 3,8 milyar TL, bu borcun 1,5 Milyar TL’sinin Güneydoğu Bölgesi’ndeki 6 ilin borcu olduğunu belirten TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni, 3,8 milyarlık elektrik borcunun büyük bölümünün tarımsal sulama, belediye ve resmi kurumlar olduğunu söyledi.
Çepni, “Diyarbakır ve havalisindeki 6 ilimizi Haziran 2013 yılında özel şirkete devrettik. 30 yıllığına lisans süresi boyunca 21 dağıtım bölgesindeki tüm bölgelerimizi TEDAŞ olarak DEDAŞ’a devrettik. Burada mülkiyet yine TEDAŞ’a aittir. Dağıtım şirketleri bunları 30 yıllığına işletme hakkına sahiptirler. Bunun yanı sıra alt yapı hizmeti ve vatandaşa kaliteli elektrik verme işlemi de DEDAŞ’a aittir. Biz bu şirketlere işletmeyi devrederken alacak ile vereceklerin bir bölümünü TEDAŞ olarak devraldık. Bu alacaklar içerisinde tarımsal sulama araçları, Belediye alacakları ve resmi kurum kuruluşların alacaklarıdır. Bu alacakların toplamı 3,8 milyar TL’dir. Ancak bu miktardan yanlış miktarlar düşüldüğünde yaklaşık 3,4 milyar gibi anaparası olan bir alacak TEDAŞ’ta kaldı. Diyarbakır, Mardin, Şanlıurfa bölgeleri sulama ağırlıklı elektrik tüketen bölgelerimizdir. Bu 3,8 milyar alacağın yaklaşık 1,5 Milyarı Dicle bölgesinin borcudur. Bunun büyük çoğunluğu sulama abonesidir. Sulama tarifesinden borçlu olan çiftçi, Kooperatiflerimiz ve sulama birliklerimiz borcunun anaparasını öderse bu borç yükünden kurtuluyor” diye konuştu.
Diyarbakır’ın Borcu 114 Milyon 554 Bin TL
Gazetecilerin bölgedeki borçluların kimler olduğu ve borç dağılımıyla ilgili sorusu üzerine TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni şunları söyledi:
“Bölgedeki borç dağılımı şu şekildedir; Diyarbakır’da 114 milyon 554 lira borç var. Bu borcun 90 milyonu tarımsal sulamadadır. 13 milyonu belediye borcudur. 6 milyonu da resmi kurum ve kuruluşların borcudur. Mardin, toplam 526 milyon borç var. 451 milyonu tarımsal sulamada. 73 milyonu belediyelerdedir. 578 bin lirası da resmi kuruluşlardadır. Şanlıurfa’da 775 milyon borç yükü var. 700 milyonu tarımsal sulama ile kooperatiflerde, 64 milyonu belediyelerde. 14 milyonu da resmi kuruluşlardadır. Batman’da 60 milyon borç yükü var. 50 milyonu belediye, 10 milyonu da tarımsal sulamadadır. Siirt, 14 milyon borç var. 12 milyon belediye, 1,2 milyonu tarımsal sulamadadır. 293 bin lira da resmi kurumlarda. Şırnak’ta 34 milyon borç var. 10 milyon tarım 20 milyonu belediye. 3,5 milyonu da resmi kuruluşlardadır. Borçlu abone sayısı 33 bin 250’dir. 130 bin de ödenmemiş fatura borcu var”
Çepni: “Devletin Alacağını Tahsil Etmek İstiyoruz”
Dicle EDAŞ yetkilileriyle yaptıkları toplantıda onlarda bu kampanyalara iştirak ettiklerini kaydeden Çepni, gecikme faizi konusunda vatandaşa yardımcı olacaklarını belirterek, “Birçok çiftçimiz icraya verilmiş durumdalar. Çiftçilerimizin borç yükü çok artıyor. Gecikme faizi ve avukatlık vekâlet ücretleri yükselmiş durumdalar. Avukatlarımız vatandaşa birçok konuda yardımcı olacak. Biz bu yapılandırma kampanyasını tüm vatandaşlarımıza iletmek ve farkındalık yaratmak adına çeşitli duyurular ve borçlu vatandaşlarımızın her birine mektuplar göndererek onları bilinçlendirmeye çalışıyoruz. Ayrıca medya, kamu spotu ve muhtarlarımıza haberler göndererek vatandaşlarımızın bu konuda hızlı davranmasını ve bu yararlı kampanyalardan faydalanmalarını istiyoruz. Devletin alacağını da tahsile etmek istiyoruz. Vatandaşların da borç yükünden kurtulmasını istiyoruz. DEDAŞ yetkilileri de bu konuda yardımcı olacaklar ve elinden geleni yapacaklar” şeklinde konuştu.
Çepni: “Belediye ve Resmi Kurumlar, Sayıştay Denetiminde Başları Ağrıyabilir”
Resmi Kurum ve Belediyelerin de büyük borçlarının bulunduğunu hatırlatan Çepni, bu kurumların Sayıştay denetimine tabii olduklarını anımsatarak, “Bu yasadan faydalanmalarını kendilerine tavsiye ediyorum. Bu borç yükünü hafifleten kampanyaya başvurmadıkları sürece ileride kendilerine büyük zorunlar çıkacaktır. İleri de Sayıştay denetimlerin de Belediye ve Resmi kurumların başları ağrıyabilir” dedi.
“Dicle EDAŞ Görevinin Başında ve Devlete Geri Devredilmeyecektir”
DEDAŞ’ın yeniden TEDAŞ tarafından geri alınacağını ve devletin kendisinin işleteceğiyle ilgili kentteki dedikoduyla ilgili olarak ta TEDAŞ Genel Müdürü Mükremin Çepni, “Dicle Edaş görevinin başında devlete geri devredilmeyecektir. Bunlar dedikodudur. Dağıtım ve perakende şirketi olarak görevini yürütüyor. Biz de elimizden geldiğince denetliyoruz. Ayrıca TEDAŞ’ın da koordinatörlüğü var. Bu yeni yerlere elektrik verilmesi ve mevcut elektrik potansiyellerin güçlendirilmesi için çalışmalar yapıyor. Dağıtım şirketleri devletin kontrolü altındadır” dedi.
Yılmaz: Yatırımlarımız EPDK’ya Tabidir
Gazetecilerin, DEDAŞ’ın dağıtım görevini devraldığından bu yana yaptığı yatırımın ne olduğu, elektrik kesintilerinin çok fazla olduğunu ve şehirdeki şebekelerin yeterli olup olmadığıyla ilgili sorusuna cevap veren DEDAŞ Müdürü Mustafa Yılmaz ise şunları söyledi:
“Bizim yatırımla ilgili tüm faaliyetlerimiz EPDK ya tabiidir. Bölgede alt yapı ve masrafın icmali oluyor. Bölgede ihtiyaç olan yerlerde kapasite artış yatırımlarımız oluyor. Bölgesel ısınma amaçlı ciddi elektrik var. Kış aylarında ciddi bir yüklenme var. Belli yerlerde arızalar var. 7/24 çalışan ekiplerimizle buna müdahale ediyoruz. Bölgede yaptığımız yatırımın yerinde olması için tüm metropol ve ilçe merkezlerimizin mastır planlarını hazırlıyoruz. Bu mastır plan çerçevesindeki yatırımlar daha yerine ve kaliteli olacak. Ancak mastır planlar hazırlanırken önümüzdeki yıla dönük projeler yapmak, gerekiyor. Ekonomik göstergeleri kullanarak tahmin yapmak mümkün. Ancak danışman firmamız kaçak elektriği sorduğu zaman cevap veremiyoruz. Kaçak elektriğin nerelerde olacağını kestiremiyoruz. Mastır plan çalışmasında tahminlerimizi güçleştiren fonksiyon oluyor. Mastır planın uygulamasında sapmalar oluyor. Gerek metropol ve kırsal kesimlerdeki tüketim yerlerinin alt yapılarını daha uygun hale getireceğiz.
“Bölge Bütün Isınmasını Elektrikle Yapıyor”
Bölgede hem teknolojik hem de alt yapı ya yıllık 100 milyon yatırım yapmamız gerekiyor. Bu konuda çalışmalarımız da sürüyor. Bu kapsamda Diyarbakır, Urfa, Mardin kırsalının şehir şebekelerinde acil enerji ihtiyaçlarına yönelik çalışmalarımız var. Bölgede köye dönüş fazla olduğu için köylere yönelik yatırımlarımız var. Enerji hatlarımız sürekli değişiyor. Belki dışarıdan eski gibi gözüküyor ama değiştirdiğimiz yerler vardır. Şehir merkezlerdeki alt yapı sağlıksız değil. Kırsal kesimde değişikliğe uğratmamız gereken şebekeler var. Bölgede ciddi olarak kaçak elektrik kullanımı var. Bölge bütün ısınmasını elektrikle yapıyor. Bu da ciddi yüklenmelere neden oluyor. Şebekelerimize de dışarıdan ciddi anlamda müdahaleler oluyor. Şebekelerdeki termik koruyucu unsurlar zaman zaman vatandaşlar tarafından kısa devre yapılıyor. Tüketici aşırı bir yüklenme yaptığı için patlamalar ve bozulmalar oluyor.”
Kaynak: Enerji Enstitüsü