Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 17 Haziran 2019

Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şu şekildedir;

– Petrol fiyatları, tanker saldırılarına karşın ticaret savaşı endişeleri ve ABD’de artan stoklarla birlikte haftayı kayıpla geçmeye yöneldi.

– DSİ ile su kullanım hakkı anlaşmasını henüz yapmamış olup proje başvurusunu sonlandırmak isteyenlere, teminat iadesi için 90 gün süre tanındı.

– Hidroelektrik kaynak katkı payı tekliflerinin alt limiti 10.000 TL/MW olarak belirlendi.

– Elektrik üretim ve tedarik lisansı sahibi şirketler, ENTSO-E kapsamında yurt dışında açılan kapasite tahsis ihalelerine katılabilecek.

– İran’ın petrol üretimi Mayıs ayında günde 210 bin varil ile son otuz yılın en düşük seviyesine indi.

– Yenilenebilir kaynaklara dayalı kapasite Nisan ayında 1,37 MW ile kömürü geride bıraktı.

Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 147.96 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 296.18 TL/MWh olarak 21:00 – 22:00 saat aralığında, minimum fiyatı 10 TL/MWh olarak 09:00 – 10:00 saat aralığında gerçekleşti. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) ortalama piyasa takas fiyatı ise 221.36 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir.

Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –75.17 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 6, linyit % 17, ithal kömür % 16 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 47, rüzgar % 9, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta sonu tüketim talebindeki düşüş ve üretimin ağırlıklı olarak hidro elektrik santrallerinde beklenmesi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.

Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 200.82 TL/MWh ve ortalama tüketim 29,583 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 66, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 100 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 89, tüketime dair başarı oranı ise % 95 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.

Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 144.12 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 310.86 TL/MWh olarak 21:00 – 22:00 saat aralığında, minimum fiyatı 3.99 TL/MWh olarak 09:00 – 10:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 241.18 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.

Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.06.2019 – 15.06.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,518.61 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 39,985 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.

*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.

**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.

Tümay SOLAK – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist