Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 19 Ocak 2019
Öne çıkan piyasaya dair güncel haberler şöyle; GAZBİR Yönetim Kurulu Başkanı Arslan, “LNG’deki rekabete bağlı olarak Rusya’nın Türkiye’nin gaz arz kaynaklarındaki payı 2010’dan sonra ilk kez % 50’nin altına düştü.” dedi, Türkiye’de, geçen yıl elektrik üretiminde doğalgazın payı % 37’den % 30,6’ya gerileyerek son 20 yılın en düşük seviyesine indi, Sürdürülebilirlik Danışmanlık firması Metsims tarafından yapılan açıklama göre market alışverişlerinde bez torba yerine naylon poşet kullanımının çevre açısından maliyetini karşılaştırılan hesaplama neticesinde minimum ücretin 33 kuruş olması gerektiğini paylaştı, LPG piyasasında lisans işlemleri, dağıtıcı şirketler tarafından online olarak başlatılacak.
Gün öncesi elektrik piyasasında yarın için oluşan megavat saat (MWh) başına piyasa takas fiyatı ortalaması 236.7 TL olarak belirlendi. Fiyatlardaki dağılıma bakıldığında, günün maksimum fiyatı 314.32 TL/MWh olarak 17:00 – 18:00 saat aralığında, minimum fiyatı 56.69 TL/MWh olarak 04:00 – 05:00 saat aralığında gerçekleşti. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) ortalama piyasa takas fiyatı ise 281.68 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir.
Bir önceki gün ile kıyaslandığında ortalama piyasa takas fiyatında –10.92 TL düşüş gözlemlenmektedir. Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) verilerine bakıldığında termik enerji dahilinde doğal gaz % 21, linyit % 13, ithal kömür % 21 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenirken, yenilenebilir enerji dahilinde ise hidro % 34, rüzgar % 7, jeotermal % 3 oranında üretimin gerçekleşmesi beklenmektedir. Bununla birlikte fiyatlardaki düşüş, hafta içi olmasından dolayı tüketim talebindeki artışve hidro elektrik rüzgar santrallerinde üretim artış beklentisi ile açıklanabilmektedir. Yarın için planlanan üretim bazlı Kesinleşmiş Günlük Üretim Planı (KGÜP) aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Tahminleme Modeli* analizi sonucu ortalama piyasa takas fiyatı 197.78 TL/MWh ve ortalama tüketim 34,181 MWh olarak öngörülmektedir. Modelin piyasa takas fiyatına dair başarı oranı günlük % 71, tüketime dair başarı oranı** ise günlük % 94 olarak hesaplanırken, bugüne kadar yapılan piyasa takas fiyatına dair analizlere göre başarı oranı % 88, tüketime dair başarı oranı ise % 94 olarak hesaplanmaktadır. Saatlik yarın için oluşan ve tahmin edilen piyasa takas fiyatları ile haftalık bazda tahmin edilen ve gerçekleştikçe yer alacak günlük ortalama tüketim değerleri aşağıdaki grafiklerde yer almaktadır.
Yarından sonraki gün için oluşacak ortalama piyasa takas fiyatı 244 TL/MWH olarak tahmin edilmektedir. Buna bağlı olarak günün maksimum fiyatı 318.95 TL/MWh olarak 11:00 – 12:00 saat aralığında, minimum fiyatı 93.23 TL/MWh olarak 03:00 – 04:00 saat aralığında gerçekleşeceği öngörülmektedir. Puant saatlerde (17:00 – 22:00) tahmini ortalama piyasa takas fiyatı ise 307.81 TL/MWh olarak hesaplanabilmektedir. Saatlik oluşacak piyasa takas fiyatı tahminleri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
Organize Toptan Doğal Gaz Satış Piyasası (OTSP) dahilinde 01.12.2018 – 17.01.2019 tarihleri arası ortalama Gaz Referans Fiyatı (GRF) 1,584.49 TL/1000 sm3 olarak belirlenirken, aynı tarihler arasında toplam gerçekleşen eşleşmelerin miktarı ise 47,252 x1000 sm3 olarak belirlendi. İlgili tarihler arasında günlük Gaz Referans Fiyatı (GRF) ile Eşleşme Miktarı verileri aşağıdaki grafikte yer almaktadır.
*Tahminleme Modeli; istatistiksel tahminleme metodu olan SARIMA (Seasonal Autoregressive Integrated Moving Average) kullanılarak MATLAB yazılım geliştirme platformunda hazırlanmıştır. Model ve diğer tüm kullanılan veriler dahilinde girdi verileri olarak EPİAŞ Şeffaflık Platformunda günlük yayınlanan piyasa takas fiyatları ve gerçekleşen tüketim verileri kullanılmaktadır. Model ile ilgili detaylı bilgi alabilmek için lütfen iletişime geçiniz.
**Tüketime Dair Başarı Oranı; tüketim bazında yapılan haftalık tahminlerde Pazar günleri yayınlanan raporda henüz gerçekleşen veri olmadığı için Salı günü itibari ile başarı oranı günlük olarak hesaplanarak, raporda güncellenecektir.
Tümay Solak – Risk Yönetimi Uzmanı – tumay.solak@enerjigazetesi.ist