Kategori : DOĞALGAZ ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 03 Eylül 2015
Enerji uzmanları ve akademisyenler, Ä°talyan Eni ÅŸirketinin Mısır açıklarındaki Zohr bölgesinde keÅŸfettiÄŸi doÄŸalgazın, DoÄŸu Akdeniz’de daha önce gaz bulan Ä°srail’i gölgede bırakacağı görüşünde birleÅŸiyor.
Atlantik Konseyi Global Enerji Merkezi Kıdemli Uzmanı ve ABD’nin eski Bakü Büyükelçisi Matthew Bryza, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Ä°talyan enerji ÅŸirketi Eni’nin pazar günü Mısır açıklarında keÅŸfettiÄŸini açıkladığı 850 milyar metreküplük doÄŸalgaz sahasının Mısır’ın sadece iç ihtiyacını karşılamayacağını, ülkenin  LNG tesisleri vasıtasıyla ihtiyaç fazlası gazı sıvılaÅŸtırarak diÄŸer pazarlara da iletebileceÄŸini belirtti. Bryza, son keÅŸfin Ä°srail’in Leviathan sahasından çıkacak gazı sıvılaÅŸtırmak için, Mısır’daki LNG tesislerinden birini iÅŸleten Ä°spanyol Fenosa ile yaptığı mutabakat anlaÅŸmasını zora düşüreceÄŸini ve dolayısıyla Ä°srail’in elindeki gazı satmak için yeni yollar aramak zorunda kalacağını dile getirdi.
“Dramatik bir deÄŸiÅŸim”
Bryza, Mısır’ın gaz ihraç etmeye baÅŸlaması durumunda en avantajlı yolun, gazın bir boru hattıyla Kıbrıs ve Ä°srail’e iletilmesi ardından da Türkiye’ye ulaÅŸtırılması olduÄŸunu ifade ederek, “Ä°srailli ve Güney Kıbrıs Rum Kesimi yetkilileri, kendi aralarındaki bölgeden ihraç edilecek doÄŸalgazın önce Türkiye’ye oradan da Avrupa’ya, müşterek olarak geliÅŸtirilecek bir boru hattı ile iletmenin, stratejik ve ticari açıdan daha karlı olduÄŸunun farkında” diye konuÅŸtu.
Bryza, Mısır’ın  boru hatları yerine LNG tesislerini aktif hale getirerek gaz ihraç etme alternatifini de ekonomik açıdan deÄŸerlendirebileceÄŸini dile getirdi.
Uluslararası LNG pazarının önümüzdeki 5 yılda, Avusturalya ve ABD gibi yeni oyuncuların sunacağı doğalgaz arzı ile dramatik bir değişim geçireceğini hatırlatan Bryza, İsrail örneğinde de görüldüğü gibi büyük ölçekli doğalgaz keşiflerinin ekonomik ve stratejik artılar sunmakla beraber siyasi çekişmeler de doğurabileceğini anımsattı.
Â
“Mısır’a gaz satışı hayallerini bitirebilir”
Brookings Enstitüsü Enerji GüvenliÄŸi Ä°nsiyatifi Direktörü Dr. Tim Boersma ise Zohr sahasındaki rezervlerin kanıtlanmasının ve iÅŸletime alınmasının ardından, Mısır’ın yakın gelecekte büyük miktarlarda doÄŸalgaz üretmeye tekrar baÅŸlayabileceÄŸini ifade etti.
Mısır’ın doÄŸalgaz talebi ve tüketiminin hala yüksek miktarda olduÄŸunu, üretilecek gazın büyük bir bölümünün de yine iç pazarda tüketileceÄŸini söyleyen Boersma, “sahanın iÅŸletilmesinde baÅŸarılı olunur ise Ä°srail ve Güney Kıbrıs’ın Mısır’ın iç pazarına gaz satma hayalleri bitebilir” dedi.
Boersma da Mısır’ın ihtiyacından fazlasını satmak için mevcut LNG terminallerini tercih edebileceÄŸi deÄŸerlendirmesinde bulundu.
Â
Mısır ve İsrail süreç içinde Türkiye ile iş birliğine gidecektir
Yakın DoÄŸu Ãœniversitesi Öğretim Ãœyesi Prof. Dr. Ata Atun, Zohr bölgesinde bulunan gazın Ä°srail, Mısır ve Kıbrıs Rum yönetimi ortaklığının önemini azaltacağını kaydederek, “Türkiye’nin önemli bir alıcı oluÅŸu, Orta Asya gazı ile Rus gazının Türkiye üzerinden geçerek Avrupa’ya gidecek olması gibi nedenler, Mısır ve Ä°srail’i süreç içinde Türkiye ile iÅŸbirliÄŸine zorlayacaktır” dedi.
Mısır gazı için en uygun taşıma biçiminin ise Türkiye’ye yapılacak boru hatları olduÄŸunu ifade eden Atun, Ä°ran’ın nükleer çalışmalarını uluslararası denetime açmasından sonra piyasaya Ä°ran doÄŸalgazının da giriÅŸ yapacağını hatırlatarak, bölgedeki üç diÅŸli rakibin fiyatları ile baÅŸ edebildiÄŸi sürece Mısır gazına öncelikle Ãœrdün, Türkiye ve Avrupa BirliÄŸi’nin alıcı olacağını vurguladı.
Â
“BaÅŸka seçeneÄŸi yok”
Atun, Ä°srail’in ise kendi Münhasır Ekonomik Bölgesi içinde bulduÄŸu doÄŸalgazı, Azerbaycan ve Rusya gazı ile rekabet edebilmek için Türkiye üzerinden gönderme olasılığından baÅŸka bir seçeneÄŸe sahip olmadığını belirterek “Mısırın da, kendi doÄŸalgaz sahasına yaklaÅŸmış ve ucu AB’ye kadar uzanan bir boru hattının kendisine saÄŸlayacağı finansal kazançları, kendi politik kazanç ve siyasi çekiÅŸmelerine deÄŸiÅŸmek istemesi en doÄŸru hareket olacaktır” diye konuÅŸtu.
Ä°talyan enerji ÅŸirketi Eni pazar günü Mısır açıklarında 850 milyar metreküp büyüklüğünde, deÄŸeri 1 trilyon liraya yaklaÅŸan bir doÄŸalgaz keÅŸfi yaptığını açıklamıştı. Bölgede daha önce de Ä°srail açıklarında Amerikan Noble enerji tarafından 500 milyar metreküplük Leviathan sahası keÅŸfedilmiÅŸ, bu gazın uluslararası pazarlara iletilmesi için Mısır’ın atıl durumdaki sıvılaÅŸtırma tesislerinin kullanılabileceÄŸi belirtilmiÅŸti.
Kaynak: Petro Türk
