Kategori : DOÄžALGAZ ENERJÄ°SÄ°, ENERJÄ° GÃœNDEMÄ° - Tarih : 11 Åžubat 2014
Doğu Akdeniz’in jeopolitiği birçok yeni gelişme ile değişiyor. Bu gelişmelerin en önemli olanının da bölge sularında birkaç yıl önce keşfedilen doğalgaz kaynakları olduğuna hiç şüphe yok. Bu çerçevede Kıbrıs’ın güneyi ve İsrail açıklarında bulunan büyük doğalgaz rezervleri hemen akla geliyor.
Kıbrıs’ın gazının akıbeti bugün tam belli değil; bu konuda bizim önemli itirazlarımız var. Rum Kesimi’nin ve başkalarının bunları görmezden gelmesi de pek mümkün görünmüyor. Bu yüzden Kıbrıs gazı konusu beklemede sayılabilir.
Diğer yandan, İsrail gazı ise Tamar sahasının geçen yıl nisanda faaliyete geçmesi ise bölge jeopolitiğinde yeni bir unsur olarak ortaya çıkmış bulunuyor.
Hatırlatalım, ön çalışmaları 1999’da başlayan ve 2008’de ilk sondaj kuyusu açılan, 2009’da da büyük gaz rezervlerine ulaşılan Tamar sahası, İsrail’in kendi kendine ilan ettiği münhasır ekonomik bölgesi içinde Hayfa’nın 90 km batısındaki açık denizde yer alıyor. Tahminlere göre bu sahada 275 milyar metreküp gaz olduğu söyleniyor. Gazı bulan da Teksas merkezli Noble Energy adlı Amerikan şirketi. Şirket, gazın işletilmesi ve satılmasında da pay ve söz sahibi olarak temayüz ediyor.
Şimdilik iç tüketimde kullanılan Tamar’ın devreye girmiş olması şüphesiz İsrail açısından çok önemli; ancak Tamar’dan daha önemli ve verimli bir başka saha da var: Tamar’ın 47 kilometre kadar güneybatısında bulunan Leviathan sahası burası. 2010 yılında keşfedilen bu sahada 700 milyar metreküp gaz olduğu tahmin ediliyor. Ayrıca gaz yataklarının altındaki tabakada 600 milyon varil petrol bulunduğu söyleniyor. Özel bir sondaj gemisi ile yapılacak sondaj faaliyetlerinde 1.500 metre suyun tabanındaki kayalık tabanda 6.500 metreye kadar delme işleminin yapılacağı bildiriliyor.
Hem gaz ve hem de muhtemelen önemli bir petrol potansiyeline sahip Leviathan sahası ile ilgili ticarî faaliyetlerde bugünlerde önemli gelişmeler meydana gelmiş bulunuyor. Bunlardan en önemlisi de geçen hafta perşembe gecesi varılan anlaşmayla Avustralyalı gaz şirketi Woodside Energy’nin Leviathan sahasının geliştirilmesi ve işletilmesi amacıyla yeni bir ortak olarak mevcut şirketlere katılması.
Woodside Energy, dünyanın önemli enerji şirketlerinden birisi sayılır. Birkaç yıldır devam eden müzakereler sonucu işte bu LNG devi Leviathan’ın yeni ortağı olarak devreye girmeye hazırlanıyor. Anlaşma kesin olarak sonuçlandığında Leviathan’daki pay dağılımı şöyle olacak: Woodside yüzde 25; Delek Group Limited’in, Avner Oil and Gas LP ve Derek Drilling Limited’in payları yüzde 16,93; Teksa merkezli Noble Energy yüzde 30 ve Ratio Oil yüzde 11,12.
Esasen, Woodside öteden beri Leviathan’da yüzde 30 pay istiyordu ve geçmiş müzakereleri bu doğrultuda yapıyordu. Ancak sahanın diğer pay sahiplerinin ısrarlı talepleri sonucu muhtemel payını yüzde 30’dan yüzde 25’e düşürmüş bulunuyor. Bunda da diğer pay sahipleri şirketlerin Leviathan’ın gaz ihracatının LNG’den ziyade yapılacak boru hattıyla dünya piyasasına ulaştırılması taleplerinin ve ısrarlarının belirleyici rol oynadığı söylenebilir. Bu durumda Leviathan’da Woodside’ın muhtemel gaz ihracatındaki önceliği olan LNG değil, boru hatlarıyla ihracat öne çıkacak. Bu da şüphesiz Leviathan için en uygun ihracat yolu olan Akdeniz-Türkiye hattı alternatifini güçlendirecek. Esasen, bu konuda birtakım temaslar da var.
Yazının Devamı İçin TIKLAYIN>>
Kaynak: Zaman
