Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, ENERJİ VERİMLİLİĞİ, GÜNEŞ ENERJİSİ - Tarih : 25 Haziran 2017
Enerji verimliliği; enerjide arz güvenliğinin sağlanması, dışa bağımlılıktan kaynaklanan risklerin azaltılması, enerji maliyetlerinin sürdürülebilir kılınması, iklim değişikliği ile mücadelenin etkinliğinin artırılması ve çevrenin korunması gibi ulusal stratejik hedefleri tamamlayan ve bunları yatay kesen bir kavramdır. Sürdürülebilir kalkınmanın öneminin gittikçe daha çok anlaşıldığı günümüzde, enerji verimliliğine yönelik çabaların değeri de aynı oranda artmaktadır. Bu çerçevede; enerji üretimi ve iletiminden nihai tüketime kadarki bütün aşamalarda enerji verimliliğinin geliştirilmesi, bilinçsiz kullanımın ve israfın önlenmesi, enerji yoğunluğunun gerek sektörler bazında gerekse makro düzeyde azaltılması ulusal enerji politikamızın öncelikli ve önemli bileşenlerindendir.
Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından hazırlanan 2015-2019 stratejik planı doğrultusunda Türkiye’nin yenilenebilir enerji üretimi ile ilgili koyduğu hedefler Rüzgara dayalı kurulu güç için 2019 yılında 10.000 MW, 
Güneşe dayalı kurulu güç için ise 3.000 MW olarak hedefleri 2016 gerçekleşmeleri incelendiğinde rüzgar enerjisinde kurulu güç artışı yaklaşık iki kat ve güneş enerjisinde yaklaşık dört kat kurulu güç artışına tekabül etmekte. Fosil yakıtlara olan bağımlılığı ve buna bağlı riskleri azaltmak amacıyla yenilenebilir enerji üretim ve tüketimin teşvik edilmesi, yenilenebilir enerji kaynakları (HES dahil) ile elektrik üretiminin payının asgari yüzde 30 seviyelerinde tutulması, tarım sektörü potansiyellerinden daha fazla istifade ederek biyoyakıt enerjisi kullanımını artırmak, mevcut yenilenebilir enerji kaynakları ile yapılan üretim miktarlarını artırmak Türkiye’de yenilenebilir enerji politika ve stratejilerinin temelleri arasında yer almaktadır
20/2/2012 tarihli 2012/1 karar nolu Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 Yüksek Planlama Kurulunca; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığının 1/4/2011 tarih ve 4446 sayılı, 8/6/2011 tarih ve 7290 sayılı, 18/8/2011 tarih ve 9993 sayılı, 28/11/2011 tarih ve 1432 sayılı yazıları dikkate alınarak; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı koordinatörlüğünde kamu, özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının katılımları ile karara bağlanan ve 25 Şubat 2012 günü 28215 sayıyla yayınlanan “Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023”’de[i] de belirtildiği üzere yukarıda bahsedilen hedeflere ulaşımasında çeşitli kurum ve kuruluşlar arasındaki kapsamlı istişare, işbirliği, eşgüdüm ve koordinasyon önem arzetmektedir .
Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji kaynakları alanlarında; teknoloji master planının hazırlanması, destekleyici kuruluşlar arasında eşgüdüm sağlanması, yatırımcıların yararlanabileceği ulusal teknoloji envanteri oluşturulması.
Yapılacak İşlem ve Açıklama : TÜBİTAK’ın ETKB işbirliği ile yürürlüğe koyacağı Enerji AR-GE Stratejisi doğrultusunda teknoloji master planı hazırlanacak, destekleyici kamu kuruluşları arasında kaynakların etkin kullanımına yönelik eşgüdüm protokolleri imzalanacak, yürütülen ve başarılı sonuçlandırılan ve uygulamaya aktarılan AR-GE projeleri bağlamında ulusal teknoloji envanteri oluşturulacaktır.
Sorumlu : ETKB, TÜBİTAK
İşbirliği Yapılacak Kuruluş : KB, BSTB, TTGV, KOSGEB, Üniversiteler
Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 http://www.eie.gov.tr/
Güneş, rüzgar, jeotermal, hidrojen, hidrolik ve biyo-kütle enerji gibi fosil yakıt alternatifli ve- veya yenilenebilir, temiz ve sürdürülebilir enerji kaynakları ile ilgili araştırma, inceleme, ölçüm ve izleme çalışmalarına, Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve enerji verimliliğinin artırılması projelerine yönelik ilgi her geçen gün daha da artmakta. Ar-Ge çalışmaları kapsamında, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, TÜBİTAK ve üniversitelerle işbirliğinde pek çok proje başlatıldı ve bir çoğu da yolda…
Dışa bağımlılığın önündeki engelleri kaldırmak,sürdürülebilir bölgesel ve küresel kalkınmanın önünü açmak için bu konuda Devlet ,Sanayi Üniversite,Akademik Kuruluşlar başta olmak üzere STK, Kamu işbirliklerinin önemi de daha fazla anlaşılmakta. Buna bir [ii] örnek olarak,Birleşmiş Milletler Çevre Programı UNEP- United Nations Environment Program kapsamındaki 21. Yüzyıl Yenilenebilir Enerji Politikaları Ağı – Renewables Energy Policy Network for 21 st Century (REN21), Yüzde 100 yenilenebilir enerjiye yönelik Dünyanın dört bir köşesinden Yenilenebilir Enerji uzmanın katıldığı ve 21. yüzyılın ortalarına doğru yüzde 100 yenilenebilir enerji kullanılmasına ulaşmada fırsatlar ve zorluklar hakkında tartışma zemini oluşturarak zaafiyet ve fırsatları içeren fizibiliteyi yansıtan REN21 Renewables Global Futures Report (GFR) “Yenilenebilirlerin Küresel Gelecek Raporu: REN21 ‘e baktığımızda kapsamında hükümetlerin yanı sıra, uluslararası kuruluşlar, sanayi dernekleri, bilim ve akademi çevresi, sivil toplum kuruluşları ve BM kuruluşlarından Kalkınma Programı (UNDP) ve Sınai Kalkınma Örgütü (UNIDO) de bulunmakta olduğunu görmekteyiz.
Üniversitelerin Yeni ve Yenilenebilir Enerji Kaynakları Alternatif Enerji Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezlerinin çalışmalarına yönelik yönetmeliklere bir yenisi daha eklendi.
[iii]Hitit Üniversitesi Alternatif Enerji Sistemleri Uygulama ve Araştırma Merkezinin amaçlarına, yönetim organlarına, yönetim organlarının görevlerine ve çalışma şekline ilişkin usul ve esasları düzenleyen ve Yönetmelik, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinin (2) numaralı alt bendi ile 14 üncü maddesine dayanılarak hazırlanan yönetmelik bugün 20 Haziran 2017 itibarı ile Resmi Gazete yayınlandı ve hükümlerri Hitit Üniversitesi Rektörü tarafından yürütülecek olan Yönetmelik, aynı gün itibarı ile yürürlüğe girdi.
a) Güneş enerjisi, rüzgar enerjisi, jeotermal enerji, biyokütle enerjisi ve hidrolik enerji gibi alternatif enerji kaynakları ile ilgili araştırma ve incelemeler yapmak, projeler geliştirmek, ölçme ve izleme faaliyetlerinde bulunmak,
b) Alternatif enerji kaynaklarının kullanımı ve enerji verimliliğinin artırılması projeleri çerçevesinde alternatif enerji alanında bilimsel araştırma ve uygulamalarda bulunmak,
c) Alternatif enerji kaynaklarının yerel çapta ve ülke genelindeki potansiyellerinin tespitini yapmak ve bunlardan enerji üretme sistemleri ve teknolojileri ile ilgili bilimsel ve teknolojik araştırma, geliştirme, uygulama ve eğitim amaçlı bir birim olarak alternatif ve sürdürülebilir enerji üretimini ve kullanımını teşvik etmek,
ç) Alternatif enerji teknolojisinin geliştirilmesi yönünde model, strateji, plan ve proje çalışmalarının yapılması ve yönlendirilmesi gibi konularda bölgesel, ulusal ve uluslararası faaliyetlerde bulunmak.
İlgili yönetmeliğin 6 maddesinde Merkezin faaliyet alanları; “Küresel iklim değişimini yavaşlatıcı alternatif enerji kaynaklarıyla ilgili araştırmalarla ulusal ve uluslararası düzeyde farkındalık yaratmak,Alternatif enerji konusundaki mevcut teknolojilerin ülkemize kazandırılması için çalışmalar yapmak,Enerji kullanımından kaynaklanan çevre kirliliğinin azaltılması için enerji ve çevre ilişkileri konusunda araştırmalar yapmak, Ülkemizde sürdürülebilir kalkınmanın öncelikle yerli ve temiz enerji kaynakları ile sağlanabilmesi için projeler yürütmek,Alternatif enerji sistemlerinin önemini anlatmak için bölgesel, ulusal ve uluslararası düzeyde kurs, seminer, konferans, kongre ve benzeri toplantılar düzenlemek,Kamu kuruluşlarının ve özel kuruluşların ülkemizde mevcut olan alternatif enerji kaynaklarının potansiyelleri, kullanılabilirlikleri, verimlilikleri gibi konularda gereksinim duyduğu araştırmaları ve uygulamaları planlamak, gerçekleştirmek ve bu noktada kurumlar arası koordinasyonu sağlamak,Merkez ile diğer merkezler ve üniversiteler arası iş birliğini sağlamak, ortak çalışmalar yapmak, bilimsel/teknik bilgi ve hizmet alışverişinde bulunmak,Avrupa Birliğindeki gelişmiş araştırma merkezleriyle iş birlikleri yapmak; personel, bilgi ve tecrübe alışverişinde bulunmak,Çorum ve çevresindeki alternatif enerji kaynaklarının araştırılması ve bu kaynaklardan yararlanılması konusunda yapılacak çalışmaların koordinasyonunu sağlamak,Alternatif enerji uygulamaları konusunda ilgili bakanlık ve kamu kurum ve kuruluşlarıyla iş birliğinde bulunmak” olarak tanımlanmıştır.
Hazırlayan: H.Çiğdem Yorgancıoğlu http://www.cigdemyorgancioglu.org/
Kaynakça
[i]Enerji Verimliliği Strateji Belgesi 2012-2023 http://www.eie.gov.tr/
[ii] REPORT CITATION REN21. 2017 Renewables Global Futures Report: Great debates towards 100% renewable energy (Paris: REN21 Secretariat). ISBN 978-3-9818107-4-5http://www.ren21.net/wp-content/uploads/2017/03/GFR-Full-Report-2017.pdf
[iii]Resmi Gazete http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2017/06/20170620-6.htm
