Kategori : ELEKTRİK ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 25 Ocak 2023
Türk lirası (TL) birikimlerini ve buna paralel olarak liraya olan talep, TL cinsinden mevduatları kurdaki değişimlere karşı koruyan “kur korumalı mevduat” hesabının geçtiğimiz yıl uygulanmaya başlandığı döneme göre arttı.
Karşılaştırma sitesi encazip.com Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun (BDDK) kur korumalı mevduatın ilk verilerinin alındığı Şubat 2022 verileriyle Ocak 2023 verilerini karşılaştırarak lira ve döviz cinsi mevduatlarda yaşanan gelişmeleri araştırdı.
Kur korumalı mevduat hacmi 3 kat arttı
Kur korumalı mevduatın ilk kez uygulanmaya başlandığı döneme kıyasla kur korumalı mevduat hesaplarındaki toplam tutarda yüzde 300’lük bir artış gözlemlenirken kur korumalı mevduatların gerçek kişilerin vadeli mevduatlarına oranı yüzde 22’den yüzde 43’e yükseldi. Kur korumalı mevduatın vadeli, vadesiz ve ticari de dahil olmak üzere toplam mevduatlara oranı ise yüzde 9’dan yüzde 15’e çıktı.
Toplam mevduata bakıldığında ise geçtiğimiz yıl çoğunlukta olan döviz mevduat hesaplarının, 2023 yılının ocak ayında Türk lirası mevduatlara kıyasla önemli ölçüde düştüğü gözlemlendi. Geçtiğimiz yıl mevduat hesaplarının sadece 41’i liradayken bu oran 2023 yılında yüzde 54’e yükseldi. Diğer taraftan geçtiğimiz yıl yüzde 59 olan yabancı para mevduatların oranı 2023 yılıyla birlikte yüzde 46’ya geriledi. Ticari kuruluşlarda TL’de yüzde 45 olan oran, 2023’te yüzde 54’e yükselirken yabancı parada yüzde 55’ten yüzde 46’ya düştü.
Mevduat toplamı 9 trilyon liraya çıktı
Türkiye genelinde bireysel ve ticari toplam mevduat hesaplarında geride bıraktığımız yıl Türk lirası cinsinden 2,3 trilyon lira ve yabancı para cinsinden 3,2 trilyon lira olmak üzere toplamda 5,5 trilyon lira yer alırken Ocak 2023 verilerine bakıldığında TL mevduatlarında 4,9 trilyon lira ve yabancı para mevduatlarında 4,2 trilyon lira olmak üzere toplamda 9 trilyon liranın yer aldığı görüldü. Geçen yıl “kur korumalı” mevduat hesaplarında yer alan miktar 469 milyar TL iken 2023’te bu rakam yaklaşık 3 kat artarak 1,4 trilyon liraya yükseldi.
Türk lirası mevduatlar 2 katına çıktı
Bireylerin Türk lirası mevduat hesaplarında ise 2 katlık bir artış olduğu geçen yıl 1,2 trilyon lira olan toplam TL mevduatlarının 2023 yılında 2 kat artarak 2,5 trilyon liraya yükseldiği görüldü. Yabancı para cinsinden olan artış ise oldukça sınırlı kaldı. Geçtiğimiz 2,1 trilyon lira olan yabancı para mevduatları 2023 yılında 2,6 trilyon liraya yükseldi. Kurdaki artış ve enflasyon göz önünde bulundurulduğunda döviz cinsi mevduatlardaki artışın sınırlı olduğu ve reelde döviz mevduatlarında düşüş olduğu görüldü. Bireylerin mevduat toplamları ise 3,4 trilyon liradan 5 trilyon liraya yükseldi.
Türk lirasına olan güven arttı
Araştırmadan çıkan sonuçları yorumlayan encazip.com kurucusu ve tasarruf uzmanı Çağada Kırım, şunları söyledi: “Kur korumalı mevduat verilerinin ilk akmaya başladığı döneme kıyasla kur korumalı mevduata talebin arttığı görülse de bu artışın sınırlı kaldığını ve esas dikkat çeken verinin Türk lirası mevduatlarındaki artış olduğunu söyleyebiliriz. Zira geçtiğimiz yıl bireylerin toplam mevduatlarına bakıldığında döviz cinsinden mevduatların lira cinsinden mevduatlara oranla daha fazla olduğunu, 2023 yılında ise eşitliğin yakalandığını görüyoruz. Ticari mevduatlar için farklı gerekçeler ve uygulamalar olabildiğinden yatırım tercihlerini daha iyi analiz etmek için bireylerin mevduatlarına bakmamız daha doğru olur. Geçtiğimiz yıl bireysel mevduatların sadece yüzde 37’si TL cinsinden tutuluyor, yüzde 63’ü ise yabancı para cinsindeydi. Bu yıl ise eşitliğin yakalandığını ve Türk lirası mevduatların yabancı mevduatlar seviyesine geldiğini görüyoruz. Tüm bu veriler bize Türk lirasına olan güvenin arttığını gösteriyor.”
