Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 20 Haziran 2013
Türkiye 2012 yılında akaryakıt, ara ürün ve ham petrol olmak üzere toplam 26.4 milyon tonluk petrol tüketimi gerçekleştirdi. Sektörden elde edilen dolaylı vergilerin tutarı yaklaşık 43.5 milyar TL. OMV Petrol Ofisi, yüzde 22.4’lük payla pazarda ilk sırada yer aldı.
Enerj Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) 2012 yılı Petrol Piyasası Raporu’na göre, rafinerilerin kapasite kullanımı 2011 yılında yüzde 74.8 iken, 2012 yılında yüzde 78.7’ye çıktı. Ham petrol temininde dışa bağımlılık ise, 2011 yılında yüzde 88,1 iken, 2012 yılında yüzde 89,3’e yükseldi.
PETROLDE YERLİ PAYI %11
2012 yılında ayrıca, temin edilen ham petrolün yüzde 11’lik kısmı yerli üretimden karşılanmış olup, geri kalan bölümün ise İran, Rusya, Irak, Suudi Arabistan, Kazakistan ve Libya’dan ithal edildiği belirtiliyor. 2012 yılında, 2011 yılına göre tüm ürünler içinde fuel-oil türleri oranı yüzde 11,8’den yüzde 4,9’a düşerken, motorinin payı ise yüzde 33,4’den yüzde 35,2’ye yükseldi.
TOPLAM TÜKETİM 26.4 MİLYON TON
2012 yılı Petrol Piyasası Raporu’na göre, rafinericilerin ham petrol ithalatı 19,4 milyon ton olurken, ham petrol yurtiçi temin rakamları 2.2 milyon ton oldu. İşlenen ham petrol ise 22.1 milyon ton olarak belirlenirken, akaryakıt ithalatı 1.6 milyon ton, ara ürün ithalatı 2.7 milyon ton oldu. Böylece toplam petrol miktarı 2012 yılında 26,4 milyon ton olarak tespit edildi.
DAĞITICILARIN MOTORİN TİCARETİ
2012 yılında dağıtıcılar arası ticarete konu olan akaryakıt miktarı, 1,85 milyon ton olup, söz konusu miktarın yüzde 88’lik kısmını motorin türlerinin oluşturduğu görüldü. Ayrıca Rapor’a göre, dağıtıcı lisansı sahiplerinin benzin ve fuel-oil türleri satışındaki düşüş eğilimi ile motorin türlerindeki artış eğilimi devam ederken, toplam akaryakıt satışları bir önceki yıla göre yüzde3,8 artış göstererek, 18,2 milyon ton olarak gerçekleşti.
SEKTÖR ÜZERİNDEN SAĞLANAN VERGİ: 43.5 MİLYAR TL
Öte yandan, Petrol sektöründen geçen yıl elde edilen dolaylı vergilerin tutarı yaklaşık 43,5 milyar TL olarak hesaplandı. Bu tutarların tüm vergi gelirleri içindeki payı yüzde 13,2 oldu. Rapora göre, sektördeki 9 bin bayide yaklaşık 46 bin 600 kişi çalışıyor. Bayi başına çalışan ortalaması ise 5,6 düzeyinde bulunuyor.
LPG SATIŞLARI BENZİNİ GERİDE BIRAKTI
Geçen yıl benzin satışları bir önceki yıla göre yüzde 6,6 azaldı ve 1 milyon 848 bin 646 tona geriledi. LPG satışları ise benzin satışlarını geride bıraktı. LPG satışları 2012’de önceki yıla göre yüzde 2 artarak 2 milyon 694 bin 857 ton oldu. Akaryakıt ürünü satışlarının yüzde 34’ü Marmara, yüzde 18’i İç Anadolu Bölgesi`nde gerçekleşti. Türkiye’den yapılan toplam ihrakiye satış miktarı ise yaklaşık 6 milyon ton oldu.
PAZAR PAYINDA İLK 10`UN PAYI DÜŞTÜ
Rapor’da ayrıca, dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt satış pazarındaki yoğunlaşmasının sürekli azalma eğilimde olduğu ve dağıtıcı lisansı sahiplerinin akaryakıt satışlarında en yüksek paya sahip ilk on şirketin pazar paylarının düştüğü belirlendi. Ayrıca bu ilk şirketin sıralamasında da değişiklikler olduğu tespit edildi.
İLK 5`İN BAYİ BAŞINA SATIŞI ORTALAMANIN ÜZERİNDE
Dağıtıcı lisansı sahiplerinin bayi başına ortalama akaryakıt teslim miktarları incelendiğinde ise toplam satışlarda en yüksek pazar payına sahip ilk 5 şirketin, bayi başına ortalama satış miktarlarının Türkiye ortalamasının üzerinde (1.322 ton/bayi) olduğu belirlendi.
PETROL SEKTÖRÜ GEÇEN YIL YÜZDE 3.8 BÜYÜDÜ, REKABET DE ARTTI
Akaryakıtta ilk 10 şirket ve pazar payları (2012)
Şirket adı Sektör payı (%)
OMV Petrol Ofisi 22.4
Opet Petrolcülük 17.0
Shell&Turcas Petrol 16.7
BP Petrolleri AŞ 8.9
Total Oil Türkiye 6.0
TP Petrol Dağıtım 3.7
Altınbaş Petrol 2.2
Milan Petrol Sanayi 2.1
Lukoil Eurasia Pet. 2.0
Aytemiz Akaryakıt 1.9
Kaynak: Enerji Günlüğü
