Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 02 Eylül 2015
Tüm dünyada akaryakıt akaryakıt fiyatları hızla düşüyor. 2008 yılında varili 147 dolar olan ham petrol fiyatları şimdilerde 50 doların altında. Petrol fiyatlarında bu kadar büyük oranda düşüşler olmasına rağmen bizde akaryakıt fiyatları aynı oranda düşmüyor.
Son aylarda ham petrol fiyatları % 47 düşerken, bu düşüşün pompa fiyatlarına yansıması benzinde % 1
7 olurken, motorinde % 16 oldu. Peki neden petrol fiyatları yükseldiğinde, bu yükseliş hemen fiyatlara yansırken düşerken yansımıyor? İşte sebepleri:
1) Akaryakıt ürünlerinden alınan yüksek vergiler
Akaryakıt ürünlerinin fiyatlarının yüksek olmasının en önemli nedeni, petrol ürünleri üzerinden alınan vergiler. Akaryakıt ürünleri, tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de önemli bir vergi geliri kalemi. Ülkemizde akaryakıt ürünlerinden tahsil edilen vergiler, toplam vergilerin yaklaşık % 15’ini oluşturuyor. Devletin bu garanti vergi gelirinden vazgeçmesi çok zor. Zaten devlet, vergi gelirlerinin % 69’unu dolaylı vergilerden karşılıyor. Dolaylı vergiler içerisinde de akaryakıttan alınan vergiler önemli bir paya sahip. Ayrıca akaryakıttan alınan ÖTV, oransal olarak değil maktu olarak alınıyor. Yani fiyatlar düşse de vergi tutarı düşmüyor. Hatta akaryakıt fiyatları düştüğünde vergi geliri düşmesin diye arttırılıyor. Bu da fiyatlardaki düşüşün sınırlı kalmasına neden oluyor. İlginç olan bir konu da petrol ürünlerinden alınan ÖTV’nin üzerinden KDV hesaplanması. Yani verginin de vergisinin alınması. Akaryakıt istasyonlarının vergi tahsilat ofisleri gibi çalıştığını söylersek abartmış olmayız.
2) Dolar fiyatının artması
Petrol ithal edilen bir ürün ve dünyada fiyatı dolar üzerinden belirleniyor. Petrol fiyatları düşse bile dolar fiyatının artması akaryakıt ürünlerinin fiyatının iç piyasada düşmesini bir miktar engelliyor.
3) Firmaların elinde bulunan stok
Dağıtım firmalarının ellerinde bulunan ve yüksek fiyattan almış oldukları ürünlerin de düşük fiyattan elden çıkartılmaması için fiyat düşüşleri hemen yansıtılmıyor.
Bu koşullar altında dünyanın en yüksek fiyatlı akaryakıt ürünlerini satan ülkeleri arasında yer almaya devam edeceğiz gibi görülüyor.
Kaynak: Radikal
