Kategori : NATURAL GAS ENERGY NEWS, ENERGY AGENDA NEWS - Tarih : 13 May 2014
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Rus doğalgazını alan ülkelere gönderdiği mektupta uyardığı gibi Ukrayna’daki kriz Rus gazının Ukrayna üzerinden transitinin güvenliğini tehlikeye sokuyor.
Bu durumda AB sadece yeni enerji satıcılarını aramaya değil, alternatif ulaşım koridorlarının oluşturulmasına ilgi göstermeye başladı. Bu bağlamda coğrafi konumu sayesinde Orta Doğu’da AB’nin güneydoğu sınırlarında enerjinin transiti ve dağıtımı merkezi haline gelebilen Türkiye Brüksel’in özel ilgisini çekiyor. Siyaset uzmanı Stanislav Tarasov konuyla ilgili şunu söyledi:
‘Bilindiği gibi, Azerbaycan’dan Türkiye üzerinden Avrupa’ya doğalgazın ulaştırılmasını önrögen TANAP (Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı) projesinin gerçekleştirilmesinden yana olan Brüksel, Rusya’yı kapsamadığı için bu projenin stratejik önemine vurgu yapıyor. Ancak geçenlerde Azerbaycan Cumhuriyeti Devlet Petrol Şirketi Başkan Yardımcısı Elşad Nesirov’un açıkladığı gibi, bugün itibariyle Azerbaycan gazı Avrupa piyasasında Rus gazının alternatifi olamaz. Türkiye’nin bölgesel gaz dağıtımı merkezine dönüştürülmesi için Azerbaycan’ın garanti ettiği 16 milyar metreküp değil, en azından 50-60 milyar metreküp lazımdır. Nereden alınabilir?
Irak Kürdistanı’ndan enerji koridorunun inşa edilmesi projesi ve Doğu Akdeniz bölgesinde Kıbrıs kıyılarında doğalgaz üretimi ile ilgili problemler var. Türkiye’nin en büyük olası enerji ortağı İran olurdu, ama bu yönde de Ankara ile Tahran arasında Suriye krizi yüzünden anlaşmazlıklar var. İran, Türkiye üzerinden Avrupa’ya gaz sevkiyatlarını yapmaya hazır olduğunu, ama Türkiye’ye bu konuda fazla bağımlı olacağından korktuğunu açıkladı. İran Petrol Bakan Yardımcısı Ali Mecidi’nin bu bağlamda yaptığı açıklamaya göre Tahran’in ele aldığı Avrupa’ya doğalgaz sevkiyatı için olası güzergahlar şöyledir: İrak, Suriye, Lübnan üzerinden Akdeniz’e kadar, Ermenistan, Gürcistan ve Karadeniz’den. Ayrıca Rus Güney Akım Projesine katılma fikri görüşülüyor. Karadeniz’in güneybatı kısmındaki gaz yataklarının işletilmesine gelince buna şimdilik Ukrayna’daki trajik olaylar engel oluyor.
Anlaşılan ki Türkiye’nin gaz girişimleri hemen her yerde hala çözülmemiş siyasi ve jeopolitik sorunlarla karşı karşıya geliyor. Yıllardır karşılıklı yararlı şekilde yürütülen ve siyasi boyutu olmayan Rus Gazprom Şirketiyle işbirliği hariç. Gazprom’un en büyük müşterilerinden biri olan Türkiye’yi Rusya ile bağlayan Karadeniz dibinden geçen Mavi Akım Boru Hattı’dır. Bu bağlamda Türkiye’nin Gazprom ile işbirliğini genişleterek Mavi Akım projesi kapasitesinin arttırılmasına hazırlanması hiç tesadüf gibi görünmüyor.
Bölgede ana enerji merkezi rolüne gelince Türkiye sadece Rusya’nın yanısıra her şeyden önce İran ile karşılıklı yararlı işbirliğini kurması halinde bu rolü üstlenebilecek.
Ama Batı, Türkiye’yi Rusya’ya enerji bağımlılığını azaltması için kışkırttığı sürece bundan olumlu sonuç çıkmaz.
Türkiye için tek bir yol, kendi bölgesel dış politika rotasını değiştirmek, enerji alanında Batı’nın yardımcısı rolünü oynamayıp sadece kendi milli çıkarlarını korumaktır.
Kaynak: Rusya’nın Sesi