Kategori : DOĞALGAZ ENERJİSİ, ENERJİ GÜNDEMİ - Tarih : 05 Mart 2013
İNGİLTERE Kraliçesi 2. Elizabeth’in zaman zaman hafta sonlarını geçirdiği Windsor Şatosu bu hafta sonu önemli bir enerji zirvesine ev sahipliği yaptı. Yılda bir kez kraliçenin şatosunda, dünyanın önde gelen enerji şirketlerinin CEO’larını, hükümet yetkililerini, uzmanlarını bir araya getiren platform Windsor Enerji Grubu…
İki gün boyunca enerjideki küresel eğilimler, yatırım ve finansın nereye kayacağı, jeopolitik dengeler ele alınıyor. Windsor Enerji Grubu’nun önde gelen isimlerinden biri ise bize yabancı değil. Eski diplomat, Uluslar arası Enerji Ajansı yöneticisi, BG Group Direktörü ve şimdi de Global Resources Corporation Başkanı Mehmet Öğütçü. Öğütçü’ye iki gün boyunca şatoda neler konuşulduğunu sordum.
Özetle şunları söyledi:
· Enerjide, oyun ve oyuncuların hızlı değişmesi nedeniyle, İngiltere dahil birçok hükümetin kafası karışık ve uzun vadeli bakamıyor.
· ABD, Kanada ve Avustralya kaya gazı nedeniyle kazanan tarafta. Avrupa nasıl bir yön alacağını kestiremedi
. Almanya’nın karbon emisyonları pahasına ABD’den ucuz kömür almasına ekonomik kriz nedeniyle göz yumuyor.
· Kaya gazı sadece ABD’de değil, Çin, Avustralya, Güney Amerika, Afrika’da ticari hale geliyor. Dolayısıyla müthiş gaz bolluğu kapıda. Fiyatlar düşerken maliyeti daha yüksek olan yenilenebilir enerji darbe alıyor.
· Gaz bolluğu nedeniyle kaybeden tarafta Rusya var. Gazprom geçen yıl değerinin üçte birini kaybetti. Hem içerde, hem dışarıda pazar payı azalıyor. Fiyatlarını düşürmek zorunda kalıyor.
· Azerbaycan da kazanan tarafta. Özellikle Socar’ın yatırımlarıyla enerjide kartlarını çok iyi oynadı. · Gürcistan’da Rusya yanlısı bir başbakanın iktidara gelmesi kafalarda soru işareti. Acaba Hazar petrol ve gazının transit geçişinde “yumuşak karın mı”?
Gelecekte bir sorun çıkar mı?
· İran uyuyan bir gaz devi… Devi kim uyandıracak? Güney Pars sahalarının devreye girmesiyle dengeler yeniden sil baştan olacak.
· Petrol ve gaz üstünlüğünün ABD, Kanada’ya geçmesi OPEC ülkelerini kaygılandırıyor. Windsor Zirvesi’ne katılan Suudi Kraliyet ailesinin bir mensubu dahi OPEC’in anlamsızlaştığını söylüyor.
Türkiye petrol aramaktansa K.Irak’taki yeni sahalara yatırım yapsın
YUKARIDAKİ tabloyu hızlıca özetleyen Öğütçü’ye göre, Türkiye dünyanın önde gelen enerji şirketlerinin radarında.
Nasıl olmasın?
Hem dikkatle izlenen enerji kaynaklarına yakın, hem Çin’den sonra en fazla enerji tüketen dolayısıyla enerji satın alan ikinci ülke durumunda.
Peki Windsor Şatosu’nda iki gün boyunca konuşulanlar ışığında Türkiye’ye nasıl dersler çıkabilir? Öğütçü sayıyor:
· Doğal gazın ucuzlaması nedeniyle Türkiye’nin LNG’ye daha fazla önem vermesi gerekiyor. Ege Gaz-Aliağa ve Botaş kapasiteyi arttırmalı.
· Doğu Akdeniz’de büyük doğal gaz potansiyeli olduğu ortaya çıktı. Türkiye, G. Kıbrıs ile İsrail’e reaksiyon göstereceği yerde özel sektörü devreye sokarak bölgedeki gaz oyununa dahil olmak zorunda.
· Afrika doğal gazda giderek ön plana çıkıyor. Afrika ile ticari ilişkilerini giderek geliştiren Türkiye esas enerjiye odaklanmalı. Libya, Somali, Etiyopya, Mısır’a kamu-özel sektör ortaklığı şirketlerle gidebilir. Hem de hiç vakit kaybetmeden
· Türkiye petrol aramaya büyük paralar harcayacağı yerde Kuzey Irak’ta entegre “oyun kurucu” olabilir. Yani üretim, taşımacılık ve dağıtımda esas oyuncu olabilir. Hazar ve Orta Asya’da kaçırdığı fırsatı ele geçirebilir.
· Ancak bunun için sahaya TPAO dışında yeni oyuncular sürmek zorunda. Şirketleşme ve uluslar arası piyasalarda etkinlik açısından yeni bir enerji stratejisi gerekli.
Kaynak: Enerji Enstitüsü
