Kategori : ENERJİ GÜNDEMİ, PETROL ve AKARYAKIT SEKTÖRÜ - Tarih : 30 Mayıs 2016
Petrol fiyatları aniden ve pek peşinen çaktırmadan perşembe günü varil başına 50 doların üstüne çıkıverdi. Halbuki bu konuda konuşan uzmanlar, başta Daniel Yergin olmak üzere, ancak yıl sonunda doğru varil başına 50 dolara çıkılabileceği tahmini yapmışlardı. 50 doların daha da üstüne gidilebilmesi için de yüksek dozdaki arzın kalıcı olarak ortadan kalkması gerek.
2016 Ocak ayında petrol fiyatı 27 dolara kadar inmişti. Şu andaki fiyat artışı arz artışını bir süre için etkiley
ebilecek ve daha önceden beklenmeyen sorunlardan kaynaklandı diye düşünülüyor. Örneğin Kanada’da orman yangınları, Nijerya’da altyapıya yapılan sabotajlar gibi sorunlar pek beklenmiyordu. Bunların faturası günde iki milyon varil petrol arzı kaybı oldu.
Diğer taraftan da Libya ve Kuveyt’teki sorunlar da milyon varil mertebesinde günlük arz sorunları yarattı. Ama bu olaylar da kalıcı olarak düşünülmüyor.
Bu olaylar OPEC’in geçen yıldan beri yaptığı ve fiyatları aşağı çeken arz fazlası tahminlerini bozabilir ama geçici olarak! Bunlara ilave olarak günde, kabaca 740 bin varil pek kâr yaratmayan petrol üretimi de eklenince bazı erkenciler petrol fiyatlarını yukarı ittiler diye düşünülüyor. Yani jeopolitik ve doğal felaketler petrol fiyatlarını ancak sınırlı bir düzeyde ve ancak kısa süreli yukarı doğru ittirebilir.
Bu üretim düşmesi ve özel durumlar genelde kısa süreli olacağı için ve başka yerlerdeki üretim artışları da devreye girebileceği için, sonunda gene dengeye gelinir. İran’da petrol ihracatının mayıs ayında bir yıl evveline göre yüzde 60 arttığı da görülüyor. Bu rakam Reuters tarafından yapılan bir rapordan alınmış.
Suudi Arabistan da üretimi günde 12.5 milyon varil düzeyine arttırabileceğini, bunun da global üretimin yüzde 7 kadarı olduğunu ve de şimdi petrol politikasını düzenleyen Prens Muhammed bin Salman artırılmasını isterse, üretimi artırabileceklerini tekrar tekrar belirtmekte.
Yani fiyatların nereye gideceği OPEC’in 13 üyesinin global petrol arzını nereye götüreceklerine bağlı gibi. Tabii global üretimi kısmak sanıldığı kadar kolay değil. Fakat Suudi Arabistan OPEC dışındakilerin piyasa paylarını azaltmaktan ve kendi payını da daha artırmaktan ve de düşman olarak kabul ettiği İran’a zarar vermekten memnun kalacağını hep söylüyor.
Fakat Riyadh’ın politikası da değişebilir. OPEC denen kartel 2 Haziran tarihinde Viyana’da toplanacak. Orada alınacak olan kararlar petrol fiyatı açısından bu sefer önemli olur diye düşünülüyor!
Yazan: Deniz Gökçe
Kaynak: Akşam
